دوران بلوغ، زمانی است که در آن ترشح هورمون های بدن ناگهان افزایش می یابد. این هورمون ها در نوجوانان پسر تستوسترون و در نوجوانان دختر پروژسترون می باشد. همزمان با ترشح این هورمون ها اخلاق و رفتار و ظاهر نوجوان دچار تغییرات زیادی می شود. اثرات تغییرات هورمونی در نوجوانان گاهی زندگی را برای آن ها دشوار می کند. شاید این دوران گذرا باشد ولی این تغییرات هورمونی تا آخر عمر در او ادامه خواهد داشت. به همین دلیل بهتر است در این دوران این اثرات را شناخت و آن ها را مدیریت کرد. اما بهتر است در مورد آن بیشتر بدانید. میدانید که غدد درون ریز هورمون تولید می کند. این هورمون ها در سن بلوغ وارد خون می شود و مستقیم بر خلق و خوی فرد تاثیر می گذارد.
اختلالات عاطفی
از رایج ترین اثرات تغییرات هورمونی در نوجوانان، اختلالات عاطفی است. علت این اختلالات نیز ترشحات هورمونی است. نوجوانان دراین سن دچار افسردگی، پریشانی، سردرگمی،بی قراری و پریشانی می شوند. بدون اینکه علت آن را بدانند.
اختلالات جسمی و ظاهری در نوجوانان
از دیگر اثرات تغییرات هورمونی در نوجوانان، تغییرات جسمی و بدنی است. پسران در این سن موی بدن و سینه و ناحیه تناسلی شان رشد کرده و حالات روحی شان تغییر پیدا می کند. صدای آن ها دورگه و کلفت شده و در دختران نیز این تغییرات با بزرگ شدن سینه و درآمدن موی زیر بقل و حالات خاص جنسی نمود پیدا می کند. در این دوران جوش های غرور خود را نشان داده و در حالات خاص ترشحاتی دیده می شود. فعالیت های بدن و انرژي نوجوانان در این سن دوبرابر می شود. این تغییرات جسمی در نوجوانان با واکنش های مختلفی توسط نوجوانان روبرو می شود. ممکن است بعضی از آن ها دچار اختلالات شدید شده و یا به واسطه این تغییرات شدیدا خجالت بکشند.
خشم و پرخاشگری در دوران بلوغ
از مهم ترین تغییرات نوجوانان در سن بلوغ خشم و پرخاشگری است. این دوران به دلیل اینکه نوجوانان حس استقلال طلبی زیادی دارد و دوست دارد روی پای خود بایستد اجازه دخالت در امور شخصی را به کسی نمی دهد. به همین دلیل با کوچکترین دخالتی خشمگین و پرخاشگر شده و مدام مخالفت می کند. والدین نیز به دلیل تغییرات رفتاری، فشار روحی زیادی را تحمل می کنند و اینگونه رفتارها برایشان غیر قابل تحمل می شود.
اختلالات خواب
از جمله تغییرات هورمونی در نوجوانان اختلالات خواب است. نوجوانان در این سن نمی توانند مانند کودکی یک زمان مشخصی در شب بخوابندو صبح ها در یک زمان مشخصی از خواب بیدار شوند. این نوجوان ممکن است شب ها تا دیر وقت بیدار بماند و روزها بخوابد. این تغییرات با پیشرفت تکنولوژی هر روز در حال گسترش افزایش است و در واقع دیگر از کنترل خارج شده است.
بحران هویت از اثرات تغییرات هورمونی
بحران هویت نیز یکی از اثرات تغییرات هورمونی در نوجوانان در سن بلوغ است. در این سن نوجوان رفته رفته سعی می کند که خود و شرایطش را بسنجد. اینکه فکر می کند که علت به وجود آمدنش چیست و به کجا می رود. به همین دلیل دچار سردرگمی می شود و نمی داند به کجا پناه ببرد. این بحران در زندگی او بسیار چالش برانگیز است و والدین باید در این باره پشتیبان زندگیشان باشند.
استرس و اضطراب شدید
رایج ترین اثرات تغییرات هورمونی در نوجوانان، استرس و اضطراب شدید در این دوران است. در این سن به دلیل تغییرات فیزیولوژیکی و هورمونی بدن استرس و اضطراب آن ها دوبرابر می شود. سن بلوغ سن پر استرسی است. زیرا در این شرایط نوجوان باید علاوه بر تحمل فشارهای روحی ناشی از تغییرات هورمونی، برای آینده اش نیز برنامه ریزی کند و مسیر زندگی اش را مشخص کند. اگر حمایت های والدین در این زمینه نباشد، قطعا دچار سردرگمی خواهد شد.
نسبت به پوشش خود حساس می شوند
از اثرات تغییرات هورمونی در نوجوانان حساس شدن آن ها نسبت به پوشش و لباسشان است. این حس به دلیل کم توجهی والدین و اطرافیانش است. در این سن نوجوان دوست دارد مرکز توجه باشد و همه به او نگاه کنند. به همین دلیل تمام سعی اش را می کند تا مطابق با آخرین متد های لباس پوشش را تنظیم کند. تغییرات در رژیم غذایی به دلیل تغییر فعالیت های نوجوانان در این سن، تغذیه و اشتهای نوجوانان نیز نسبت به دوران کودکی اش تغییر خواهد کرد. به همین دلیل توصیه می شود در این سن بر روی تغذیه آن ها حساس باشید. بهتر است از رژیم های غذایی حاوی میوه و سبزی، بیشتر در وعده غذایی خود استفاده کنید. متاسفانه امروزه به دلیل افزایش غذاهای فراوری شده و سوسیس و کالباس، خلق و خوی نوجوانان کاملا تغییر کرده و علاوه بر مشکلات جسمی تغییرات رفتاری را نیز در پی دارد.
آسیب پذیری در نوجوانان
از رایج ترین اثرات تغییرات هورمونی در نوجوانان زود رنجی و آسیب پذیر بودن آن هاست. معمولا نوجوانان در این سن بسیار حساس شده و دوست دارند مدام دیگر آن ها را درک کنند. با کوچکترین صحبتی می رنجد و دیگر مانند دوران کودکی نیستند. باید مراقب رفتارتان با آن ها باشید تا ناراحت نشوند. سعی کنید در این سن ارتباطات خود را با نوجوانانتان بیشتر کنید. دختران با مادران و پسران با پدران باید نزدیک تر شوند و درباره احساسات و مسائلی که آن ها را خوشحال و یا ناراحت می کند گفتگو کنند.
بی قراری و سردرگمی
معمولا در این سن نوجوانان به دلیل تغییرات هورمونی بسیار بیقرار و سردرگم می شوند. هیچ کاری خوشحالشان نمیکند و نمی دانند اصلا چه می خواهند. در این شرایط بسیار عصبی شده و قوه درک و تمرکز آن ها نیز پایین می آید. سعی کنید با صحبت کردن به آن ها آرامش دهید. مسیر های زندگی و اهداف را برای او توضیح دهید و در انتخاب هایش به او کمک کنید.
گردآوری: معصومه راهی
خدمات مرکز مشاوره تلفنی خانواده صدای رهیاب
- مشاوره طلاق تلفنی
- مشاوره خانواده تلفنی
- مشاوره ازدواج تلفنی
- مشاوره زناشویی تلفنی
- مشاوره جنسی تلفنی
- مشاوره خیانت تلفنی
- مشاوره زندگی مشترک تلفنی
- مشاوره زنان تلفنی
- مشاوره جوان تلفنی
- مشاوره نوجوان تلفنی
- مشاوره کودک تلفنی