سلوک؛ علت علاقه مندی کودکان به آسیب رسانی به آدم ها و اموال
وقتی در محیط اطرافمان کودکانی را می بینیم که رفتارهای ضد اجتماعی و پرخاشگرانه شدیدی دارند و با حرف ها و حرکات خود به دیگران آسیب می زنند، متعجب می شویم و سوالات بسیاری درباره علت بروز آنها در ذهنمان شکل می گیرد. مطلب زیر درباره اختلال سلوک کودکان تا حد زیادی به این سوالات ذهنی پاسخ می دهد و گمانه زنی هایمان را قطعیت می بخشد. اختلال سلوک کودکان شاید دلیل بروز بسیاری از آن رفتارهای ضداجتماعی باشد. اختلالی که فرد تحت تاثیر آن، در پاسخگویی به انتظارات اشخاص صاحب قدرت در زندگی مثل پدر و مادر و یا معلم و یا رعایت هنجارهای اجتماعی و احترام به حقوق دیگران ناتوان است.
این رفتارهای ضد اجتماعی باعث ایجاد کشمکش هایی با افراد مختلف شده و زمینه های بروز انحرافات اجتماعی بسیاری را فراهم می کند. در واقع اختلال سلوک کودکان، مجموعه ای از رفتارهای ضداجتماعی پایدار در کودکان است که با پرخاشگری و تجاوز به حقوق دیگران تعریف می شود.
چه رفتارهایی بیانگر اختلال سلوک کودکان است؟
ویژگی اصلی اختلال سلوک، الگوی تکراری و پیوسته ای از تجاوز به حقوق اولیه دیگران و یا سرپیچی از معیارها و ضوابط اجتماعی متناسب با سن است و وجود حداقل سه ویژگی در 12 ماه پیوسته از زندگی کودک برای تشحیص این اختلال ضروری است. کودکان و نوجوانان با این اختلال:
- اغلب قلدری یا تهدید می کنند و سایرین را می ترسانند و آغازگر درگیری های جسمانی هستند.
- اغلب آغاز کننده رفتارهای پرخاشگرانه بر روی حیوانات و مردم هستند.
- دست به تخریب عمدی اموال سایرین می زنند.
- دیگران را فریب می دهند یا تهدید می کنند.
- بدون اجازه وارد حریم شخصی دیگران می شوند.
- اغلب برای کسب سود و توجه و برای اجتناب از انجام وظایف دروغ می گویند.
- با وجود منع والدین، قبل از سن مدرسه شب ها خارج از خانه به سر می برند.
- پیش از 13 سالگی از مدرسه فرار می کنند.
این کودکان در مهارت های حل مساله که زیربنای تعاملات اجتماعی است کمبود شدید دارند. از طرفی نقایصی در توانایی تفکر برای برداشتن گام های لازم برای رسیدن به یک هدف دارند. ناتوانی در درک عقاید، نظرات، افکار، احساسات و عواطف دیگران، از دیگر علایم مشخص در شناخت این کودکان است. آنها عموما به جای توجه و یادآوری نشانه های اجتماعی مثبت و تعامل های بین شخصی، به علایم اجتماعی خصومت آمیز توجه می کنند. جالب است که افراد مبتلا به اختلال سلوک کودکان معمولا درصدد پنهان کردن رفتارهای ضداجتماعی خود نیستند و رفتارهای آنها معمولا هدف مشخصی نداشته و لذت یا امتیازی برای آنها در برندارد.
اختلالات سلوک چگونه شکل می گیرد؟
هیچ عاملی به تنهایی نمی تواند رفتارهای ضداجتماعی و وجود چنین اختلالی در کودکان را موجب شود و به طور قطع عوامل متعددی در بروز آن نقش دارند.
والدین نقش اول داستان زندگی آدم ها
روش های تربیتی تنبیهی و خشن که وجه مشخص آن پرخاشگری کلامی و جسمی شدید است، در شکل گیری این اختلال نقش بسیار مهمی دارند.
در واقع وضعیت آشفته خانه با بروز اختلال سلوک کودکان رابطه مستقیم دارد. جامعه ستیزی والدین، وابستگی به الکل و مصرف مواد، گسستگی میان پدر و مادر و فرزندان و ارتباط ناکافی میان آنها و روابط قهرآلود میان اعضای خانواده از مهمترین دلایل تربیتی در بروز اختلال سلوک در کودکان به شمار می روند.
اجتماع و فرهنگ
محرومیت های اقتصادی و اجتماعی، بیکاری والدین، نبود شبکه های اجتماعی حمایت کننده از آنها و عدم فعالیت و مشارکت های مثبت و اجتماعی کودکان در بروز این اختلال بسیار حایز اهمیت هستند.
کودک آزاری و سو رفتار با آنها
کودکانی که برای مدت های طولانی در معرض سو رفتار جسمی بوده اند، به وضوح در بیان کلامی احساسات خود دچار مشکل هستند و این مشکل آنان را به ابراز فیزیکی احساسات و رفتارهای ضداجتماعی سوق می دهد.
عوامل ژنتیکی
عوامل ژنتیکی نیز در بروز این اختلال بی تاثیر نیستند و تحقیقات نشان داده وجود زمینه های اختلال سلوک در والدین، زمینه ساز احتمالی بروز آن در کودکان است.
شروع و شیوع اختلال سلوک در کودکان
شروع این اختلال ممکن است در سنین کودکی حتی 5 یا 6 سالگی اتفاق بیفتد، اما اغلب در اوایل نوجوانی و پایان طفولیت آشکار می شود و شروع آن پس از 16 سالگی نادر است. تحقیقات نشان می دهد پسران نسبت به دختران به نشان دادن پرخاشگری کلامی( تهدید کردن) و جسمانی ( زدن یا هل دادن دیگران) تمایل بیشتری دارند. در حالی که در دختران پرخاشگری ارتباطی ( بیرون کردن بچه ها از گروه بازی) بیشتر دیده می شود. گفته می شود تفاوت های جنسیتی در روش نشان دادن علایم این اختلال بیشتر در دوران نوجوانی آشکار می شود و پسران احتمالا بیشتر رفتارهای پرخاشگرانه را آشکار می کنند و دختران مرتکب تخلف های ناآشکار و روسپی گری می شوند.
درمان لازم و چالش برانگیز سلوک
از دیدگاه روانشناختی، تداوم اضطراب در این کودکان منجر به بروز مشکلاتی از قبیل نداشتن رابطه دوستی با دیگران، شکست ها و ضربه های اجتماعی و درونی و کمبود شدید اعتماد به نفس در آینده خواهد شد.
لذا توجه به درمان این کودکان دارای اهمیت بسیاری است و درمان آنها همواره از دشوارترین و چالش برانگیزترین موارد پیش روی متخصصان است و مساله ای که نیست که توسط خانواده این افراد ناچیز شمرده شود. بنابراین نیازمند توجه توامان خانواده و متخصصان برای بهره گیری از روش های تخصصی و جدی برای بهبود آنهاست.
خدمات مرکز مشاوره رهیاب در زمینه مشاوره اختلالات شخصیت
مرکز مشاوره روانشناسی رهیاب با ارائه مشاوره خانواده و مشاوره روانشناسی آماده ارائه انواع مشاوره اختلالات شخصیت به هموطنان عزیز می باشد. شما می توانید هم به صورت تلفنی و هم حضوری از مشاوره مشاوران روانشناسی مرکز استفاده کنید. هموطنان عزیز می توانند از سراسر کشور با استفاده از خط ثابت با مرکز تماس بگیرند و از مشاوره روانشناسی تلفنی بهره مند شوند. همچنین عزیزان ساکن تهران می توانند هم به صورت تلفنی و هم به صورت حضوری با مراجعه به مرکز مشاوره رهیاب از خدمات مشاوره اختلالات شخصیتی از جمله اختلال سلوک کودکان استفاده نمایند. کافیست از طریق زیر با ما تماس حاصل نمایید. همچنین مرکز مشاوره رهیاب در زمینه های زیر آماده ارائه مشاوره روانشناسی می باشد.
خدمات مرکز مشاوره تلفنی روانشناسی صدای رهیاب
- مشاوره مهارت های زندگی
- مشاوره روان تحلیلی
- مشاوره اختلالات رفتاری
- مشاوره اختلال روانی
- مشاوره اختلال شخصیت
- مشاوره اختلالات یادگیری
- مشاوره اختلالات جسمی
- مشاوره استرس
- مشاوره افسردگی
- مشاوره اعتیاد
- مشاوره وسواس
- مشاوره ترس
- مشاوره انزوا
- مشاوره خشم
- مشاوره کاریزما و مدیریت
- مشاوره نوروفیدبک
- مشاوره بیوفیدبک
- مشاوره حریم خصوصی