اختلال تیک عصبی و علت به وجود آمدن آن

تیک عصبی به حرکت‌هایی با صداهایی ناگهانی، تکراری، متناوب، و کلیشه‌ای، بدون ریتم و کاملاً غیر ارادی اطلاق می‌شود. گاهی تیک‌ها مثل تیک چشم و تیک ابرو قابل دیدن هستند. و برخی مواقع هم ممکن است قابل رویت نباشد. مثل تکان دادن انگشتان پا یا سفت کردن عضلات شکم.

انواع مختلف تیک عصبی

تیک‌ عصبی ممکن است دلایل و انواع مختلفی دارند که می‌توان در یک دسته بندی کلی، آن‌ها را در گروه‌های زیر قرار داد:

تیک‌های حرکتی ساده

این نوع تیک عصبی شامل حرکاتی بدون معنی، ناگهانی و کوتاه می‌باشند. مانند: بالا انداختن شانه، چشمک زدن، بالا بردن بینی، حرکت دادن دستها و پاها.

تیک‌های آوایی ساده

این نوع تیک عصبی شامل اصواتی غیر ارادی است. که مثلا از بینی، گلو و دهان خارج می‌گردند. مانند: سرفه کردن، صاف کردن گلو، بالا کشیدن بینی، خرخر کردن، آروغ زدن، تقلید اصواتی که حیوانات دارند.

تیک‌های حرکتی پیچیده

این نوع از تیک‌ها شامل حرکاتی می‌شوند که هدفمند هستند. و چندین عضله بطور هماهنگ در ایجاد آنها دخالت دارند. مانند: لمس کردن دیگران، لمس کردن اشیاء، ضربه با نوک انگشت، شکلک درآوردن، نیشگون گرفتن، بوسیدن خود و یا دیگران، آب دهان انداختن، خاراندن، شانه کردن موها، زبان درازی، لمس کردن بینی، بوییدن اشیاء و افراد، انجام حرکات زننده، و ناپسند جامعه.

تیک‌های آوایی پیچیده

این نوع تیک‌های عصبی شامل آواهای هدفمندتر و طولانی‌تر می‌باشند. مانند: تکرار غیر ارادی کلمات و جملات دیگران، تکرار غیر ارادی کلمات و جملات خود، یا تکرار غیر ارادی کلماتی که خوانده می‌شوند. بد دهنی، با خود صحبت کردن، سوت زدن، خندیدن و فریاد کشیدن‌های ناگهانی هم جزء انواع این نوع تیک عصبی هستند.

تیک عصبی از لحاظ مدت پایداری

علاوه بر دسته‌بندی بالا، تیک‌های عصبی بر اساس مدت زمان بروز یا مدت پایداری نیز دسته‌بندی می‌شوند که بر این اساس آن‌ها را به دو دسته تیک عصبی گذرا و تیک عصبی مزمن می‌توان تقسیم نمود:

1. تیک‌های گذرا: کمتر از ۱۲ ماه تداوم می‌یابند. (نیازی به درمان خاصی ندارند).
2. تیک‌های مزمن: بیشتر از ۱۲ ماه تداوم می‌یابند. (نیاز به درمان دارند).

برخی از خصوصیات تیک عصبی

تیک‌های عصبی ویژگی‌های متعددی دارند. و هر یک در زمان و موقعیت خاصی، ظهور و بروز می‌یابند. بسته به این که فرد مبتلا به تیک در چه وضعیتی باشد یا در مقابل تیک عصبی ف چه واکنشی از خود نشان دهد، ممکن است تیک‌ها بروز و جلوه متفاوتی داشته باشند:

1. تیک ها با افزایش استرس و خستگی، هیجانات مثبت و منفی، و گرما، تشدید می‌شوند. امکان بروز آن‌ها افزایش می‌یابد.
2. فرد مبتلا هر چه بیشتر به تیک خود توجه کند تکرار آن بیشتر خواهد شد.
3. زمان‌هایی که فرد مشغول انجام فعالیتی هست و روی آن فعالیت تمرکز می‌کند، تیک‌ها هم کاهش پیدا کرده یا کاملا ناپدید می‌شوند.
4. برخی تیک‌ها کاملاً هم غیرارادی نیستند. فرد مبتلا می‌تواند برای مدتی کوتاه جلوی آنها را بگیرد. اما بعد از مدتی دیگر مقابله با تیک غیر ممکن می‌شود و فرد به ناچار تسلیم می‌شود. می‌توان گفت تیک عصبی راهی است برای تخلیه تنش‌های روانی و جسمی در فرد مبتلا. بنابراین سرکوب آن استرس‌زا خواهد بود.
5. معمولاً پسران 4 % بیشتر از دختران مبتلا به تیک می‌شوند.
6. معمولاً اکثر تیک‌های عصبی با افزایش سن کودکان از بین می‌روند. اما مواردی نیز وجود دارد که تیک‌ها تا بزرگسالی ادامه می‌یابند.

علت ایجاد تیک عصبی

علت ایجاد تیک‌های عصبی هنوز ناشناخته است. اما با این حال برخی از عوامل محیطی، وراثتی یا متابولیسمی بدن می‌توانند به طور مستقیم بر ایجاد یا تشدید تیک تاثیرگذار باشند. عوامل اصلی ایجاد تیک را می‌توان چنین برشمرد:

• وراثت
• اشکال در عملکرد برخی از نقات مغز ( بخشی از مغز که در تنظیم حرکات هماهنگ عضلات دخالت دارند)
• متابولیسم غیر طبیعی بدن (سوخت و ساز غیر عادی بدن)

برخی از اختلالات را می‌توان از طریق مراجعه به روانشناس برطرف کرد. بدین منظور ما مرکز مشاوره روانشناسی تلفنی صدای رهیاب را به شما معرفی می‌کنیم. شما می‌توانید با کمک مشاوران ما بسیاری از مشکلات و بیماری‌های خود را بدون مراجعه حضوری و تنها با یک تماس، بهبود ببخشید.