ازدواج موفق مهمترین و اصلی ترین زمینه ای است که صمیمت و روابط اجتماعی رشد یافته در آن تجلی می یابد. برای اکثر بزرگسالان شادمانی در زندگی به ازدواجی موفق و روابط زناشویی توام با رضایت وابسته است. جستجو برای این رضایت خاطر، به نیازهای شخصی، خانوادگی و حتی اجتماعی فرد مرتبط است و به گونه های متفاوت فرد را به ازدواج و انتظارات متفاوت از شریک زندگی خود داشتن سوق می دهد.
رضایت یکی از اهداف اولیه و اساسی هر ازدواجی است و همه زوجین خواستار آنند که زندگی توام با رضایتی داشته باشند. این رضایت می تواند متاثر از عوامل مختلفی از جمله عوامل اقتصادی، اعتقادات مذهبی، آداب و سنن اجتماعی و عوامل جسمانی، تفاهم فکری، ارضای عاطفی و ارضای جنسی باشد. در ادامه به ویژگی های یک ازدواج مثبت و موفق خواهیم پرداخت.
خصوصیات یک ازدواج موفق
تعریف ازدواج موفق بر اساس چند بعد مختلف صورت می گیرد:
- دوام یا طول عمر ازدواج: ازدواج های موفق نبست به ازدواج های غیرمنطقی طولانی تر و بادوام تر می باشد، با این وجود ازدواج هایی وجود دارد که واقعا طولانی مدت اند اما سرشار از خشم، تعارض و کینه هستند. همچین واضح است که ازدواج ها به دلایلی از قبیل منع فرهنگ، اقتصاد، مذهبی و قانونی ممکن است بادوام باقی بمانند.
- برآورده کردن نیازها: ازدواج موفق سهمی در برآورده کردن نیازهای روان شناختی(عشق، مهربانی، تایید)، اجتماعی(مصاحبت، تجارب جدید)، جنسی (جنبه های فیزیکی، روانی) و مادی (حمایت و سرویس های مادی) دارد.
- شباهت آرمان ها: حوزه ای در ازدواج است که زوجین آرمان ها و انتظارات نزدیک بهم دارند و مشکل موجود در این تعریف این است که بعضی افراد در ابتدا انتظارات غیر واقعی دارند.
- رضایت: موفقیت زناشویی بدان معناست که زن و شوهر از اینکه انتظارات معقول و نیازهای متقابلشان برآورده شود، احساس رضایت دارند.
مؤلفه های لازم برای یک ازدواج موفق
- تعهد: تعهد دارای دو بعد است. اولی جاذبه در تعهد (نیرویی که فرد را به سمت رابطه و تداوم آن می کشاند) و دوم اجبار و فشار در تعهد (نیرویی که از ترک کردن رابطه جلوگیری میکند. تحقیقات نشان می دهد تعهد در ازدواج یک پیش بینی کننده مهم برای دیگر عوامل بر رضایت زناشویی است. برای مثال همسرانی که متعهدترند، تمایل دارند که توافق بیشتری با هم داشته باشند.
- صداقت، اعتماد، وفاداری: ارتباط موفق ارتباطی است که همسران بدانند که می توانند گفتار یکدیگر را بپذیرند، به یکدیگر اعتماد داشته باشند و عهدشان را حفظ کرده و با ایمان به تعهدشان پایبند باشند.
- مسیولیت: شامل اتخاذ مسیولیت برای رفتارهای فردی در بافت خانواده یا ارتباط می باشد. ارتباط موفق بستگی به درک متقابل، تقسیم کار و سهم متقابل مسیولیت ارتباط دارد. طوری که همسران احساس عدالت (انصاف) در تقسیم کار داشته باشند.
- سازش پذیری، انعطاف پذیری، تحمل: زوج هایی در ازدواج موفق اند که تشخیص دهند انسان ها در نگرش، تفکر، ارزش ها، عادات و روش انجام امور متفاوت هستند و همچنین درک این نکته ضروری است که زندگی ایستا نیست و همسران باید با شرایط و اوضاع در حال تغییر سازگار شوند و این مستلزم بلوغ هیجانی آنهاست.
- ارتباط: ارتباط ضعیف اغلب ویژگی روابط ناشاد است. ارتباط موثر شامل گوش دادن، توانایی تبادل نظرات، واقعیت ها، احساسات، نگرش ها و اعتقادات می باشد. به طوریکه پیام ها از فرستند به درستی شنیده شود و تفسیر شود.
- همدلی، حساسیت: شامل توانایی تشخیص افکار، نگرش، احساسات دیگران، حساسیت نسبت به آنها و توانایی گماردن خود در موقعیت های دیگران می باشد.
- تحسین و احترام: نیاز به مقبولیت و قدردانی که تا حدودی یک نیاز اساسی می باشد. افرادی روابط موفقیت آمیز دارند که یکدیگر را دوست، مورد تحسین و احترام قرار می دهند و حامی یکدیگرند و به فضایل یکدیگر مفتخر و خرسندند.
- عاطفه: تمایل برای برآورده کردن نیاز دیگران به عشق و مهربانی یک خصوصیت ارتباط موفقیت آمیز است. دو نکته مهم در این خصوص وجود دارد: یکی توافق در چگونگی ابراز عاطفه و عاطفه فیزیکی و کلامی.
- مصاحبت: زوج های موفق زمان کافی برای با هم بودن صرف میکنند و از مصاحبت با هم لذت می برند و فعالیت ها و علایق مشترک دارند و همچنین به فعالیت های اوقات فراغت همسرشان علاقه مند هستند.
- توانایی رسیدگی به بحران ها و استرس ها: تمام زوج ها استرس را خارج یا داخل رابطه تجربه کرده اند. روابط موفقیت آمیز تمایل به پیش بینی مشکلات و بحران ها به عنوان بخشی از زندگی داشته است. در این روابط همسران دارای مهارت های حل مساله به آسانی نا امید نمی شوند.
- معنویت، ارزش ها و فلسفه زندگی: شواهدی وجود دارد که زوج ها با توجه به معنویت و ارزش های فلسفه زندگی، از زوج هایی که در این ویژگی ها مشترک نیستند شادترند.
شکی نیست که ازدواج خوب، از ضروریات زندگی انسان است که به وسیله آن اهداف و نیازهای بی شماری تامین می شود. از جمله مهمترین آنها دستیابی به آرامش، تامین نیازهای جنسی، بقای نسل، تکامل فردی و اجتماعی و سرانجام تامین نیازهای روانی اجتماعی است. لازم است برای تحقق یک ازدواج خوب، یک انتخاب سالم داشت و این جز با بررسی همه جانبه طرفین برای ایجاد شناخت دقیق حاصل نمی شود. البته نقش مهم مشاوره های پیش از ازدواج خارج از کشور برای ارتقای کیفیت تصمیم گیری غیرقابل انکار است.