کلینیک سنجش و استعدادیابی

متخصصین ما:

 دکتر مریم فروغی

مشاور سنجش و استعدادیابی

دکتر عالیه شاهی

دکتر مهناز شهریاری

سمانه یکتاییان

نزدیک به چهار قرن پیش، ویلیام شکسپیر نوشت « کل جهان صحنه نمایش است » و در زمانه حاضر گفته می شود برای درخشیدن براین صحنه نمایش چاره ای جز، اکتشاف استعدادها نخواهیم داشت. کشف استعدادهای درونی (Talent discovering) را می توان به نوعی ماجراجویی دانست. در واقع می شود این گونه تبیین کرد، که همیشه هم برای سیر و سیاحت و اکتشاف نیاز به خارج شدن از شهر و دیار نیست. گاهی وقت ها همین که کفش های مان را به مقصد دست یابی به لایه های ناشناخته درون مان به پا کنیم و راهی سفر درون شویم، به نوعی ماجرا جو و جهانگرد درون به حساب می آییم.

درک اشتباه از استعداد

در فرهنگ ما اغلب افراد را به دو گروه با استعداد و بی استعداد تقسیم می کنند. در واقع با سیستم استعداد یابی رایج با استعداد ها همان دکتر، مهندس ها یا نوابغی هستند که مدال می گیرند، به المپیادها راه پیدا می کنند و کرسی های مهم جامعه را از آن خود می کنند. بی استعدادها هم می شوند مردم عادی که به ناچار در وضعیت قربانی قرار داده می شوند و برای با استعداد کف می زنند و حسرت می خورند.

مطالعات علمی استعداد یابی

با این همه خبر خوب این که، نتیجه مطالعات بسیاری نشان می دهد، بی استعداد وجود ندارد. همه مردم استعداد دارند. در حقیقت در دسته نوابغ قرار گرفتن و چشیدن طعم خوشبختی به بخت و اقبال و ژن خوب ارتباطی ندارد. اکتشاف استعدادها و پس از آن تعهد و استمرار برای عملیاتی کردن یک موهبت درونی همان کلید طلایی موفقیت است. محققان استعداد یابی معتقدند، یک نوع هوش در گونه انسان وجود ندارد و تقریبا تمام افراد، ابزاری برای منحصر به فرد شدن در درون خود دارند. اما اغلب این تجهیزات در پستو و صندوقخانه های درون رها شده اند و خاک می خورند. تنها با یافتن این ابزار است که می توان ملال و افسردگی هایی که محصول نارضایتی های شغلی و تحصیلی است را از میان برد.

استعداد یابی صحیح رمز موفقیت

بنابراین اگر شما هم از آن افرادی هستید که هنوز به رضایت شغلی دست پیدا نکرده اید، یا در جستجوی حرفه و رشته مورد علاقه تان می گردید اما به بن بست رسیده اید، بهتر است ابتدا کریستف کلمب دنیای درون تان را پیدا کنید. در حقیقت شبیه به کلمب که ایده ماجراجویی خود را با یافتن سرمایه گذار مناسب اجرایی کرد و تسلیم موانع نشد، به کمک یک مشاور حرفه ای استعداد یابی، معادن طلا و نقره و کشتزارهای درون تان را فتح کنید.

روش های استعداد یابی

آزمون گرها یا مشاوران استعداد یابی با کمک مانند آزمون استعداد یابی اوکانر یا روش هایی که بر پایه مشاهده رفتار در مدارس یا پیش دبستانی ها طراحی شده اند، به بررسی هوش های چندگانه مانند: هوش مکانی، استعداد منطقی و ریاضی، هوش درون فردی، استعداد کلامی، استعداد خواندن سریع، کار با انگشتان، استدلال و تحلیل، کار با اعداد و تجسم فضایی یا درک ساختار ها می پردازند. از ابزارهای سنجش هوش متداول در مراکز مشاوره می توان به آزمون رغبت سنج شغلی استرانگ، تست هوش گاردنر، تست سنجش استعداد، تست هوش ریون، تست شخصیت شناسی مایرز بریگز، تست استعداد یابی و شخصیت شناسی تداعی واژه مایکل دانیلز و آزمون خلاقیت اشاره کرد.

استعداد یابی کافی نیست

با این حال فراموش نکنید، استعداد یابی پایان راه نیست. برای رسیدن به احساس خوشبختی و درخشیدن در صحنه جهان پر هیاهو علاوه بر اکتشاف نیاز به تمرین و تعهد نیز هست. مثلث تعهد، تمرین و استعداد یابی، راه موفقیت را برای تان هموار می کند. این راه برای کسانی هموار می شود که از درخت آناناس انتظار رویش نارنج ندارند، و به زور و اجبار نمی خواهند به کرگدن ها پرواز را بیاموزند.

استعداد یابی شگفت انگیز با شناسنامه ژنتیک

بسیاری از محققان بر این باورند که رضایتمندی از زندگی و دستیابی به احساسات دلپذیر با سیستم بیولوژیک بدن ما ارتباط مستقیم دارد. سیستم بیولوژیکی نیز بخش مهمی از شکل گیری شخصیت و توانایی ذاتی مان راتشکیل می دهد. به این معنا که زنجیره عظیم ژنی در افراد با شناسنامه ژنتیک، سهم قابل توجهی در بروز توانمندی های مان دارد. این که گفته می شود، فردی نابغه نواختن پیانو است یا کودکی استعداد منحصر به فردی در خوانندگی، نقاشی یا کار با اعداد دارد، با ژنوم انسان بی ارتباط نیست. در حقیقت پرسشنامه های استعداد یابی و سنجش رغبت شغلی تحت عملکرد و تاثیر سیستم بیولوژیکی بدن در کنار عوامل اجتماعی و روانی، ما را از حقیقت خودمان آگاه می سازند و به برنامه ها، اهداف و امیال مان جهت و سمت و سو می بخشند.

تفاوت استعدادها و آرزوها

بسیاری از مردم آرزوها و رویاهای کودکی شان را با استعدادهای شان یکی می گیرند. مثلا فردی که علاقه ذاتی اش به نقاش شدن تحت تاثیر عموی مهربانی که سال های کودکی اش را با او به شادی سپری کرده و از قضا نقاش برجسته ای نیز بوده است، با توانمندی اش در نقاشی اشتباه تاخت می زند و بدون این که متوجه باشد، داده های ژنتیکی لازم برای نقاش حرفه ای شدن ندارد، سال های زیادی از عمرش را برای نقاش شدن تلف می کند. در حالیکه آگاهی از نقشه ژنتیکی می تواند به او بگوید که برای مثل تو به درد نقاش شدن نمی خوری.

مهندسی ژنتیک در خدمت استعدادیابی

اگرچه پیشرفت های اخیر نشان می دهد که با کمک مهندسی بیولوژیک، می توان به دخالت آگاهانه انسان در سطح زیستی امیدوار بود. کاشت ژن ها روشی برای تزریق توانمندی لازم برای انجام کارهای فوق العاده و تحقق رویاها است. اما تا زمانی که این ایده ها و طرح ها همگانی و عملیاتی نشده و به سطح انسانی نرسیده است، با تکیه بر آزمایش های پیشرفته ژنتیک می توان، استعدادها و ویژگی های فردی و ذاتی را از آرزوها و رویاها غربال کرد و برای بارور کردن آن ها برنامه ریخت.

تلفیق علم ژنتیک با روش های استعدادسنجی رایج

این روزها در اکثر جامع پیشرفته دیگر از روش های سنتی برای استعداد یابی استفاده نمی شود. رشد روز افزون تکنولوژی و پیشرفت فناوری، استفاده از متد آزمایشگاهی بر پایه علوم ژنتیک را در کنار پرسش نامه های استعداد سنجی برای سنجش توانمندی های افراد به ضرورتی مهم تبدیل کرده است. شناسایی ژن ها و صدور شناسنامه ژنتیک برای افرادی که خواستار شناسایی توانمندی های خود هستند، این امکان را برای افراد به وجود می آورد که رسیدن به موفقیت را در کمترین زمان کوتاه طی کنند. مراکز مشاوره و استعداد یابی حرفه ای، با کمک تیم های متشکل از متخصصان ژنتیک و روانشناسان، اطلاعات قابل توجهی را به افراد ارائه می دهند و تفاوت های ژنتیکی و منحصر به فرد را مشخص می کنند.

علم ژنتیک در استعدادیابی ورزشی

اطلاعات ژنتیکی که از طریق بررسی داده های DNA افراد استخراج می شود، مورد استفاده استعداد یاب ها در حوزه های مختلف خواهد بود. برای نمونه، افرادی که متخصص استعداد یابی ورزشی هستند، با کمک شناسنامه ژنتیک و یررسی و درمان اختلالات جنسی می توانند بهترین و مناسب ترین برنامه ورزشی و تغذیه ای را برای فرد تنظیم کرده و او را در مسیری مناسب برای انتخاب رشته ورزشی هماهنگ با توانمندی ها هدایت کنند.

استعدادیابی ژنتیکی در شغل، تحصیل

شناسنامه ژنتیک و طرح استعداد یابی ژنتیکی به افراد کمک می کند تا مسیرهایی که باعث مستعد شدن ژن های آسیب زا و تخریب گر در بدن می شود را شناسایی کنند و از بروز بیماری های مختلفی که به واسطه سبک زندگی ناهماهنگ با دستورات ژنی حاصل می شود، پیشگیری کنند. برای نمونه پدر و مادرانی که تحقق ایده های از دست رفته و آرزوهای برباد رفته شان را در فرزندان شان جستجو می کنند ممکن است ناخواسته با مساعد شدن ژن های بیماری زای کودکان در مسیری ناهماهنگ با استعداد هایشان مواجه شوند. تحقیقات نشان می دهد میان بروز بیماری های روان شناختی در نوجوانان و جوانان و انتخاب رشته تحصیلی یا حرفه برای جلب رضایت والدین همبستگی معنا دار وجود دارد. طرح های استعداد یابی ژنتیک این امکان را فراهم می کند تا از بروز چنین فرایندی هایی جلوگیری شود.