متاسفانه خودکشی به عنوان آخرین راه حل مشکلات نوجوانان و جوانان به شمار می رود. راه حلی که از دیرباز جزء مهمترین معضلات جوامع بشری محسوب می شود. در حقیقت هر روز نیز به این آمار اضافه می شود. به طوری که سومین علت مرگ بعد از تصادف و سکته در جهان به شمار می رود. در کشور ایران نیز به دلیل شرایط ویژه و مشکلاتی که این کشور با آن درگیر است هر روز به تعداد آن افزوده می شود. به همین دلیل باید هر چه زودتر علت این معضل شناسایی شده و راه حلی برای آن پیدا شود. در این مقاله قصد داریم به علل و پیشگیری خودکشی نوجوانان بپردازیم. 
علل خودکشی نوجوانان
اختلافات خانوادگی و کمبود عاطفی
شاید مهمترین علل خودکشی نوجوانان کمبودهای عاطفی از جانب والدین و یا اختلافات و مشکلات خاص خانوادگی است. مشکلات اقتصادی و اخلاقی خانواده ها و تامین نشدن نیازهای نوجوانان باعث دل زدگی آن به به ادامه زندگی خواهد شد. نوجوان می بیند که پدر و مادر او مدام با هم اختلاف دارند و درگیر هستند و یا میان فرزندانشان به شدت تبعیض قائل می شوند و عدالت را رعایت نمی کنند. این نوجوان در این شرایط ناخودآگاه خود را با بچه های هم سن و سالش مقایسه می کند. همین مقایسه هاست که زمینه ساز ناامیدی و بی انگیزگی او به زندگی خواهد شد.
پیشنهاد می کنیم بخوانید: نوجوانان و مصرف روان گردان ها
حتی امروزه مشاهده می کنیم که پدر یا مادر سوء سابقه دارند و یا معتاد هستند و با کمال تاسف فرزندانشان را نیز معتاد می کنند. در این موارد باید هر چه زودتر نسبت به این مشکل راه حلی اندیشید و این وظیفه مسئولین و مشاوران و روانشناسان است که به هر نحوی که شده محیط آرامی را برای نوجوانان فراهم کنند و علاوه بر این والدین باید نسبت به این مشکل تا دیر نشده اقدامی بیاندیشند.
افسردگی و اختلالات دو قطبی
از دیگر علل خودکشی نوجوانان، افسردگی های دوران بلوغ و اختلالات دوقطبی در نوجوانان است. مسلما می دانید که دوران بلوغ دوران بسیار حساسی است و در طی آن نوجوان با تغییرات رفتاری و جسمی زیادی روبرو می شود. در این زمان بیشتر از هر زمان دیگر نیاز به توجه دارد. نوجوانان در این سن نمی توانند از پس مشکلات زندگی خود به تنهایی بر بیایند. به همین دلیل بیشتر آنها دچار افسردگی های شدید روحی خواهند شد.
بهتر است در این سنین به نوجوان خود بیشتر اهمیت دهید. در مشکلات به او کمک کنید و مانند یک دوست واقعی اجازه دهید تمام مشکلاتش را به شما بگوید. البته روی صحبت ما با والدین است ولی علاوه بر خانواده، اجتماع نیز موظف است بهای بیشتری به نوجوان بدهد. برگزاری کارگاه های مدیریت و برنامه ریزی زندگی و درسی می تواند در کنترل این دوران حساس کمک بسیاری کند.
نا امیدی
از دیگر علل ایجاد خودکشی نوجوانان حس نا امیدی در اوست. متاسفانه تمام نوجوانان از امکانات یکسانی برخوردار نیستند و گاهی علاوه بر مشکلات درسی و زندگی شخصی خود باید بیشتر از سن خود رفتار کنند و مشکلات خانوادگی شان را نیز حل کنند. مانند بچه های کار. این نوجوانان مجبورند روزها کار کنند و شب ها درس بخوانند. بالطبع این نوجوان دیگر انگیزه ای برای آینده نخواهد داشت و ناامید و درمانده می شود. او خودکشی را تنها راه حل برای این مشکلات می داند زیرا نمی تواند راهی پیدا کند که هم خود از این وضعیت خلاص شود و هم خانواده را از این وضعیت در بیاورد. 
شکست در روابط عاطفی
از شایع ترین عوامل خودکشی نوجوانان، شکست در روابط عاطفی است. متاسفانه یک سر این مشکل به خانواده و بی توجهی های آنها به نوجوان بر می گردد. والدین عزیز بدانند که از علت های اصلی گرایش نوجوانان به جنس مخالف، کم توجهی و بی محبتی به نوجوانان است و باعث می شود نوجوان به این گونه دوستی ها روی بیاورد و با یک شکست عاطفی کار خود را پایان یافته ببیند و هیچ انگیزه ای برای زندگی کردن نداشته باشد.
این نوجوان خودکشی را آسان ترین راه برای رهایی از این مشکل می داند. شاید همه ما روزگاری با این مشکل دست و پنجه نرم کرده ایم و پس از مدتی به دست فراموشی سپرده ایم. اما در نوجوانان ضعیف خصوصا نوجوانانی که از پدر و مادر خود محبت ندیده اند این شرایط غیر قابل تحمل است و ترجیح می دهد غم خود را به هر شکلی که شده پایان دهد.
پیشنهاد می کنیم بخوانید: تیک عصبی کودکان و رفع آن
نداشتن اعتماد به نفس
از دیگر علل خودکشی نوجوانان عدم اعتماد به نفس در زندگی است. متاسفانه برخی از نوجوانان به دلیل حس انزواطلبی و تنهایی، علاقه ای به مشارکت های اجتماعی ندارند. این نوجوانان معمولا ساکت و کم حرف هستند و فعالیت خاصی انجام نمی دهند. بالطبع به دلیل پایین بودن اعتماد به نفس نمی توانند آنگونه که باید در زندگی تصمیم گیری کنند. بر طبق نظر روان شناسان احتمال خودکشی در این افراد بسیار بالاتر است. به همین دلیل گفته می شود که هم در خانواده و هم در اجتماع باید به او بیشتر بها داد و صد در صد این مشکل تنها زمانی برطرف می شود که به نوجوان مسئولیت بدهید و وظایف او را در خانه و در اجتماع برای او مشخص کنید.
راهکارهای جلوگیری از خودکشی نوجوانان
- در ابتدا سعی کنید ایمان او را تقویت کنید. تقویت ایمان و اعتقاد او باعث می شود که انرژی و نگرش مثبتی در فرد شکل بگیرد که بی شک نظیر ندارد و او را از خطرات و آسیب های اجتماعی حفظ می کند.
- عزت نفس را در او تقویت کنید ( مدامم به او بگویید تو می توانی… تو از پس این مشکل بر میایی… با قدرت ادامه بده…)
- مهارت های فردی و اجتماعی او را تقویت کنید. به عنوان مثال به او بیاموزید که چگونه به خشم خود غلبه کند و یا در اجتماع به او بیاموزید که چگونه با دیگران ارتباط برقرار کند.
- نسبت به خواب و خوراک و بهداشت نوجوانان خود حساس باشید.
- دوستانی که انتخاب می کند زیر نظر بگیرید و راجب آنها تحقیق کنید و از وضعیت دوستانش اطلاع پیدا کنید.
- مدام پیگیر وضعیت درسی او باشید و این موضوع را با معلم های او بررسی کنید.
- در مدرسیه و اجتماع باید نسبت به برگزاری کلاس های آموزشی در زمینه شناخت مشکلات پر خطر و راهکارهای پیشگیری از آسیب های های اجتماعی اقدام کنند. روش های موفقیت های جوانان و نوجوانان را به نوجوانان دیگر بیاموزند.
- نوجوانان خود را با مطالعه آشنا کنیم و کتاب هایی به آنها معرفی کنیم که در این زمینه سعی دارد نوجوانان را با اینگونه خطرها آشنا کند و راهکارهای مبارزه با مشکلات را به آنها بیاموزند.
پیشنهاد می کنیم بخوانید: مشاوره کودک و نوجوان
