بیشتر افراد بر این باورند که یکی از مهم دغدغه‌های بیش روی جوانان امروز مسئله ازدواج است. اهمیت ازدواج جوانان به حدی است که بسیاری از افراد، زندگی را به دو مقطع متفاوت پیش و پس از ازدواج تقسیم می‌کنند. اما در جامعه‌ی کنونی تحقق این مهم با مشکلاتی روبه‌روست. و همین مشکلات باعث تأخیر در ازدواج جوانان شده است. نبود شغل و مسکن،توقعات نابجا و سنگ‌اندازی بی‌مورد خانواده‌ها از دلایل مطرح شده جوانان برای عدم قبول مسئولیت‌های پس از ازدواج است.
عوامل بالارفتن سن ازدواج جوانان
مشاوران ازدواج معتقدند در حال حاضر از دلایل تاثیرگذار بر بالارفتن سن ازدواج می توان به چهار عامل میل به ادامه تحصیل، سربازی، رابطه نادرست دختران و پسران و مشکل اشتغال به کار بویژه در پسران اشاره کرد. مشاوره با جوانان نیز نشان می‌دهد که هزینه‌های بالای زندگی، مخارج بالای ازدواج، ترس از آینده و زیاد بودن مهریه‌ها، باعث به تعویق افتادن این امر پسندیده می شود و تمام این مسائل باعث ایجاد یک نوع ترس از ازدواج در بین جوانان شده است.
ترس از ازدواج جوانان یا عدم مسئولیت پذیری جوانان؟
در جلسات مشاوره بسیاری جوانان دلیل عدم ازدواج شان را ترس از مشکلات بعد از آن و منتهی شدن زندگی مشترکشان به طلاق عنوان می‌کنند. این در حالی است که در مشاوره با والدین، ایشان دلایل ازدواج نکردن فرزندانشان را بیشتر عدم مسئولیت پذیری و قبول نکردن بار مشکلات یک زندگی مشترک می‌دانند.
شاید دلیل دیگری که جوانان از ازدواج و زندگی مشترک واهمه دارند را بتوان به نوع تربیت والدین نسبت داد. البته نباید نقش مدرسه و آماده نکردن افراد برای زندگی مشترک و ازدواج را هم نادید گرفت. در دهه‌های اخیر تربیت فرزندان طوری است که والدین تمام سختی‌های زندگی را به دوش می‌کشند تا جوانان در رفاه کامل باشند. بدین ترتیب دختران و پسران هم به صورت ناخودآگاه از پذیرش مسئولیت شانه خالی کرده. و روحیه و توانایی مبازره با مشکلات در آنها کاهش پیدا کرده است.
بهانه تراشی در ازدواج جوانان یا واقعیت‌های جامعه
نبود امنیت شغلی در سطح جامعه، حقوق‌های کم و مشکلات تأمین مسکن جوانان از جمله آیتم‌هایی است که هم مشاوران و جامعه شناسان و هم جوانان برای افزایش سن ازدواج جوانان بر روی آن اتفاق نظر دارند. با این حال مشاوره با جوانان نشان داده است که این موارد گاهی سدی در برابر تشکیل خانواده هستند و گاه به دست آویزی تبدیل می‌شود تا جوانان تمایلی به ازدواج و تشکیل خانواده نشان ندهند.
برخی از مشاوران، روانشناسان و جامعه شناسان هم مثل داریوش بوستانی، جامعه‌شناس و عضو هئیت‌علمی دانشگاه باهنر کرمان می‌گوید: شرایط اقتصادی جامعه و توان مالی یک فرد، می‌تواند در امر ازدواج تسریع‌کننده یا یازدارنده باشد. فردی که به آسانی نمی‌تواند حداقل‌های زندگی را فراهم نماید، به تشکیل خانواده و ازدواج فکر نمی‌کند. البته برخی از مشاوران و روانشناسان هم معتقدند رواج شکل‌های بدیل و جایگزین ازدواج هم در برخی موارد عاملی در تاخیر سن ازدواج و تشکیل خانواده هستند.
در کنار این موارد برخی از مشاوران جوانان هم سنت‌های دست و پاگیر را از دیگر دلایل تاخیر سن ازدواج می‌دانند. در ادامه نتیجه مشاوره با برخی از جوانان و دلایل عدم ازدواج جوانان را که در جلسات مشاوره حاصل شده است، از دیدگاه خودشان بیان کرده‌ایم.
دلایل ترس از ازدواج و عدم تمایل به ازدواج جوانان از دیدگاه خودشان
نتیجه مشاوره ازدواج خارج کشور: مژگان 24 ساله دلیل ترس خود از ازدواج را خیانت همسرش در آینده بیان می‌کند. توجیه اون برای مشاور این بود که: «از زندگی مشترک با کسی که از گذشته‌اش اطلاع ندارم می‌ترسم. می‌ترسم که در ازدواج و انتخاب همسر با اشتباه مواجه شوم.»
نتیجه مشاوره ازدواج: سعید 34 ساله دلیل عدم مبادرت به ازدواج را مشکلات مالی بیان می‌کند. و می گوید: «آیا با حقوق 800 هزار تومانی و وام ازدواج 3 میلیون تومانی می‌شود تشکیل خانواده داد؟ مطمئنم نمی‌توانم توقعات دختران امروزی برآورده کنم.»
نتیجه مشاوره ازدواج: زهرا 26 ساله می گوید: «از درگیری با بیکاری و بی پولی همسرم در آینده واهمه دارم. چرا تن به زندگی سخت بدهم در شرایطی که پدرم نگذاشته حتی یک روز احساس بی‌پولی کنم.»
همانطور که نظر مشاوران ازدواج و نتایج مشاوره با جوانان هم نشان داد، میتوان دلایل عمده افزایش سن ازدواج جوانان در جامعه را به نوعی با مشکلات مالی مرتبط دانست.حدای از اینکه این دلایل منطقی است یا خیر، برای کنار آمدن با آنها افراد اغلب نیاز به مشاوره پیش از ازدواج دارند. حال اگر مسئولان کشور گام‌هایی در راستای ایجاد شغل بردارند. طرح‌هایی تشویقی برای ازدواج جوانان فراهم نمایند. مسکن ارزان قیمت و وام‌های ازدواجی که با واقعیت‌های جامعه هم‌خوانی دارد به آنها اعطا کنند. و در مدارس جوانان را با مهارتهای زندگی آشنا کنند، میتوان تا حدی مسیر را برای ازدواج به موقع جوانان هموار نمود.
