تمایل بسیار زیاد به کندن جوش و زخم هنگام مواجهه با استرس و اضطراب می تواند یک سیستم دفاعی به منظور تخلیه خشم درونی و سرکوب شده در فرد باشد. این کم کردن میزان اضطراب و تخلیه هیجان خشم، باعث می شود تا در طولانی مدت، این رفتار نابهنجار برای تجارب استرس زای عادی در سراسر زندگی روزمره نیز مورد استفاده قرار گیرد.
پیشنهاد می کنیم انجام دهید: تست آنلاین سلامت روان
کندن پوست و جوش (لایه های پوستی زخمِ صورت یا سایر نقاط بدن)، رفتاری است که غالبا همه ما با آن مواجه شده ایم و یا حداقل در اطرافیان خود مشاهده کرده ایم. اشخاصی که مدام هنگام صحبت کردن، جوش صورت و یا زخم دست، گوشه ناخن و یا پوست لب شان را دستکاری می کنند و مشغول کندن آن هستند؛ به نحوی که ناگهان متوجه می شوند که به پوست خود آسیب زده اند. جالب تر این است که برای توجیه این رفتار خود با جملاتی شبیه «حواسم نبود، این چیز خاصی نیست، عادت کردم » می خواهند خود را بدون مشکل جلوه دهند تا دیگران روی آنها تمرکز نکنند.
ملاک طبیعی و غیرطبیعی بودن کندن جوش چیست؟
هنگامی که شخص مور نظر به دفعات زیاد مشغول کندن جوش، زخم صورت و اندام خودش می شود؛ حتی هنگامی که رفتارش بهتر شده است، این رفتار را مجددا تکرار می کند؛ یا زمانی که زخم را تازه می کند و به اصطلاح جوش را می ترکاند و بعد آنرا به حال خود رها می کند. بر اساس طبقه بندی بیماری و اختلالات آیا می توان برای این رفتار دسته بندی مشخصی در نظر گرفت؟ آیا می توان آن را در طبقه بندی اختلالات روانی قرار داد؟ آیا رفتاری است که تغییر پذیر است؟
پیشنهاد می کنیم بخوانید: درمان وسواس
باید اشاره کرد که این رفتار بر اساس مشاهدات بالینی، در خانم ها رواج بیشتری دارد. البته بعضی از افراد، آنرا فعالیتی طبیعی یا حتی به شکل سرگرمی و تفریح جلوه می دهند. برای اینکه بدانید آیا رفتار کندن پوست یا جوش صورت در شما به صورت طبیعی است یا غیر طبیعی، می توانید به سوالات مطرح شده در زیر پاسخ دهید تا شناخت بیشتری نسبت به رفتارهای خود در این زمینه داشته باشید.
- در طول شبانه روز چند بار پوست، جوش و آکنه، زخم صورت یا سایر نواحی بدنتان را دستکاری می کنید؟
- چه مواقعی در طول روز بیشتر از زمانهای دیگر دست به این کار می زنید؟
- وضعیت روحی خود هنگام کندن جوش به چه صورت است؟
- بیشتر در طول روز این اتفاق می افتد یا شب هنگام؟
- آیا هنگام کندن جوش و پوست خود، آگاهی کامل بر این رفتار دارید یا بصورت ناخودآگاه صورت می گیرد؟
- آیا مجبورید بعد از کندن جوش به منظور دیده نشدن جای زخم آن، از کرم و لوازم آرایشی استفاده کنید؟
- آیا بعد از کندن زخم، عذاب وجدان در شما ایجاد می شود؟
باید گفت که اگر شما به تعداد دفعات زیاد و بصورت عادت رفتاری، زمان مشخص و قابل توجهی در طول روز را برای کندن جوش و زخم پوستتان صرف می کنید و حتی هنگام بهبودی مجددا هم جوش و پوست خود را می کنید و برای بهتر شدن آن از کرم و لوازم آرایش استفاده می کند، می توان گفت که شما دارای نشانه های بارز و مشخص اختلال کندن پوست هستید، که در طبقه بندی اختلالات روانی ثبت شده است. مورد مهمی که لازم است اشاره کنیم این است که اختلال مورد نظر در ظاهر ساده و عادی به نظر می رسد، اما درمای بسیار سخت و پیچیده ای دارد.
آمار اختلال پوست کندن
طبق آمار و مطالعات بالینی این اختلال نسبت به اختلالات دیگر بسیار کمتر شناخته شده است. اما باید گفت که میزان شیوع آن در میان افراد، بخصوص زنان و دختران جوان، نسبتا بالا دیده شده است. نتایج مطالعات متخصصین علوم اعصاب و روانپزشکی آمریکا در سال 2019 نشان می دهد که بیش از 16 درصد شهروندان آمریکا دچار اختلال وسواس کندن پوست و جوش خود هستند. همانطور که اشاره شد این اختلال در زنان بیشتر از مردان است که نتایج این تحقیقات نشان داد حدود ۲۳ تا ۵۶ درصد این افراد دچار اختلالات موازی با اختلال خود مانند وسواس فکری، اضطراب و افسردگی هستند.
علت بیولوژیک اختلال کندن پوست و جوش
تحقیقات متخصصین علوم اعصاب و روانپزشکی در آمریکا نشان داد که انتقال دهنده ای به نام دوپامین در کنترل فعل و انفعالات رفتارهای تکراری نقش بسیار زیادی دارد. بر اساس این تحقیقات می توان گفت که یکی از دلایل اصلی و مهم در اختلال کندن پوست و جوش، تبدیل به عادت شدن یا تکرار این عمل برای فرد است که با کاهش میزان دوپامین بدن او مرتبط می باشد. انتقال دهنده دوپامین مسئولیت بعضی از فعالیتها و نقش های فیزیولوژیکی در مغز را بر عهده دارد. رفتارهایی مثل پاسخ های هیجانی عاطفی و احساسی، احساس شادی و لذت، نگهداری حافظه و توجه تمرکز.
نقش آگاهی فرد در کندن پوست و جوش چقدر است؟
بعضی اوقات فرد مبتلا به اختلال وسواس کندن پوست و جوش، بصورت آگاهانه دقیقا در مواقعی که تنش و استرس را تجربه می کند، پوست بدن و جوش خود را می کند. بعد از کندن جوش، احساس آرامشی پیدا می کند که به این رفتار او اختلال پوست کنی متمرکز بر اندام ارادی می گویند. برخی موارد نیز فرد مورد نظر بطور ناآگاهانه و غیر ارادی هنگام اضطراب و ترس و دلهره، دستان خود را بدون اراده به سمت جوش صورت و یا سایر اندامش می برد که به آن اختلال پوست کنی غیر ارادی می گویند.
در هر دو مورد فوق، فرد مبتلا این آموزش را می بیند که با کندن جوش و زخم خود، احساس آرامش بصورت گذرا و موقت به دست می آورد. در بعضی موارد که بصورت جدی در فرد دیده شده، با افزایش میزان استرس، احساس خارش در ناحیه ای از پوست که توسط فرد کنده شده است، بوجود آمده است. همین خارش منجر می شود که فرد رغبت بیشتری به خاراندن بدن و آن عضو داشته باشد.
پیشنهاد می کنیم انجام دهید: تست آنلاین میزان آرامش
دلایل روانشناختی کندن جوش و پوست
طبق مشاهدات بالینی و تحقیقات متخصصین، دیده شده که در اغلب موارد رفتار نابهنجارِ کندن پوست، کندن جوش و زخم، ناشی از استرس و اضطراب سرکوب شده در فرد تشخیص داده می شود. ترس و اضطرابی که هیجانات منفی مثل خشم سرکوب شده در پس آن نهفته است. بروز خشمی که می تواند ناشی از تجارب تلخ و دردناک در گذشته فرد باشد. اما فرد مبتلا با یادآوردن خاطرات تلخ تلاش می کند به آنها توجهی نداشته باشد؛ اما چگونه؟ یکی از این روشها کندن پوست دست یا زخم و جوش است که احساس رضایت موقتی برای او به همراه دارد.