یک رابطه محبتآمیز با شما مهمترین قسمت محیط پیرامون کودک است. توجه کردن و پاسخ گرم و با ملایمت به کودک، شالوده رشد کودک شما را بنا میکند و به شکلدهی فردی که در بزرگسالی تبدیل می شود، کمک میکند.
چرا روابط محبت آمیز، پرورشی مهم هستند؟
روابط کودکان، مدلی که آنها به دنیا مینگرند را شکل میدهد و بر تمام حوزههای رشد آنها تأثیر میگذارد.مهمترین و اولین روابط فرزندتان با خود شما، دیگر اعضای خانواده و مراقبان آنها است.
بچهها از طریق روابط است که در مورد دنیای پیرامون خود چیزی یاد میگیرند. اینکه چطور فکر کنند، بفهمند، ارتباط برقرار کنند، رفتار کنند، احساسات خود را نشان دهند، مهارت های اجتماعی خود را توسعه دهند و پیش بروند.
زیرا روابط به کودکان اجازه میدهد خودشان را ابراز کنند. یک گریه، یک خنده، یک نوازش، یک لبخند، یک پاسخ یک سوال و بازخوردی دریافت کنند. آنچه کودکان در قبال اعمال خود دریافت میکنند، اطلاعات بسیار مهمی درباره دنیای خود و اینکه چطور باید در آن عمل کنند، را به آنها یاد میدهد.
با ایجاد ارتباط با کودکان، شما با یکدیگر شروع به ساخت و اشتراک تجربیاتی میکنید که رابطه شما را قویتر می کند و به کودکان کمک میکند تا همزمان چیزهای بیشتری در مورد جهان بیاموزد.
رابطه شما با دیگران
تنها رابطه شما و کودک نیست که رشد او را شکل میدهد. بلکه رابطه شما با دیگران هم نقش مهمی دارد. فرزند شما نحوه رفتار و برقراری ارتباط شما با دیگران را برای مثال، همسر، اعضای خانواده، دوستان و پرستار را میبیند و کپیبرداری میکند.
این ارتباط به کودک شما یک «الگو» برای چگونگی رفتار با دیگران و چگونگی رفتار متقابل افراد با او، میدهد. اگر فرزندتان روابط پرمهر و سرشار از احترامی را ببیند و کپیبرداری کند، یاد میگیرد تا در روابط خود با دیگران نیز به همین صورت عمل کند.
اجتماعی بودن
بچه ها از زمانی که متولد می شوند، بسیار اجتماعیاند و میخواهند با شما ارتباط برقرار کنند. و نحوه پاسخ شما به آنها در یادگیری کمک می کند.
برای مثال، طبیعی است که کودکتان بخواهد با پرحرفی، حالات و ژستهای چهرهاش مانند تکاندادنهای مختلف سر برای نشاندادن موافق بودن یا نبودن با شما ارتباط برقرار کند. و خیلی مهم است که شما هم با همان روش صحبت و یا ژستهای چهره پاسخ او را بدهید. با پاسخ گرم، محبتآمیز و آرام به همان اندازه که به کودک خود حس امنیت میدهید، به او در یادگیری ارتباطات، رفتار، احساسات و ایجاد یک رابطه قوی بین او و خودتان نیز کمک میکنید.
وقتی که کودکتان احساس امنیت کند و به شما دلبستگی پیدا کند بدین معنی است که او میداند شما آنجایید تا از او حمایت کنید، پس تشویقش کنید و تجربیات جدیدی با او به اشتراک بگذارید، زیرا حالا احتمالا اعتماد لازم برای کشف دنیای خودش را دارد.
کشف جهان به کودک شما تجربیات و چالشهای جدیدی میدهد. فرزند شما به تحریک این تجربیات برای یادگیری نحوه حرکت کردن، تفکر، برقراری ارتباط، واکنش نشان دادن و اجتماعی شدن نیاز دارد. هر چه تجربیات بیشتر با تکیه بر مهارتهایش داشته باشد با دانستن اینکه شما همواره برای حمایت از او حضور دارید بیشتر رشد می کند.
چرا بازی مهم است ؟
در سالهای اولیه، راه اصلی یادگیری و رشد فرزند شما، از طریق بازی کردن است.بازی برای کودک شما مفرح است و به او فرصت اکتشاف، مشاهده، آزمایش، حل مسائل و یادگیری از اشتباهاتش را میدهد. او برای این کار به حمایت و تشویق شما نیاز دارد. اما مهم است که سعی کنید بین کمک کردن به او و اینکه به او اجازه اشتباه کردن بدهید، تعادل ایجاد کنید، چراکه بخش بزرگی از یادگیری این است که خودش نحوه کار جهان را کشف کند.
اکثر زمانهایی که به بازی، صحبت کردن، گوش کردن و تعامل با شما مشغول میشود به او کمک میکند تا مهارتهای مورد نیاز در زندگیاش همچون ارتباطات، تفکر، حل مشکلات، پیش رفتن و قرار گرفتن در کنار دیگر افراد و بچه ها، را یاد بگیرد.
اما مهمتر از همه، بازی کردن یک رابطه ساز عالی است. وقت گذاشتن برای بازی کردن با کودکتان یک پیام ساده برای او دارد: تو برای من مهمی. این پیام به کودک شما کمک میکند یاد بگیرد که چه کسی است و در کجای دنیا قرار گرفته است.
بازی پیکابو (شبیه قایم موشک)
بازی ساده پیکابو مثال خیلی خوبی است از اینکه چطور روابط، بازی کردن و وقت گذراندن با یکدیگر به تمام حوزههای رشد یک کودک کمک می کند.
مادر با نوزاد ۶ ماهه خود پیکابو بازی می کند.مادر همین که چهرهاش از پشت دستانش نمایان میشود، می گوید «بووو!». کودک با پیدا و پنهان شدن صورت مادر شروع به خنده میکند. مادر هم میخندد و لبخند میزند. او فقط عاشق وقت گذراندن با فرزند خود است، دیدن او که به دقت مشغول تماشایش است و به کارهای او پاسخ می دهد.مادر بازی را متوقف میکند و کودک دستان خود را دراز میکند و جیغ میکشد. بدون هیچ حرفی منظورش این است که «ادامه بده مامان! من اوقات بسیار خوشی داشتم!» و مادر به بازی ادامه میدهد و کودک هم بسیار خوشحال است.
اما پس از مدتی، کودک به اطراف نگاه می کند. اینکار روش او است برای رساندن پیامش مبنی بر اینکه به اندازه کافی بازی کرده است. مادر او را میبیند و پیام او را میفهمد و بازی را متوقف میکند.
بیش از یک بازی
پیکابو یک بازی عالی برای بازی کردن با کودکان است اما خیلی فراتر از یک بازی است.
کودک میخواهد تا مادرش بازی کند، که به معنی دلبستگی او به مادرش است. این نشانهای از رشد اجتماعی و احساسی سالم کودک است. کودک با مادر خودش خوش میگذارند و متقابلا مادرش هم با کودک احساس خوشی دارد، که موجب می شود کودک احساس امنیت، با ارزش بودن و محبت کند.
پیکابو همچنین به تفکر کودک هم کمک میکند، چرا که میفهمد بعد از هر ناپدید شدن چهره مادر، نمایان شدن دوباره اتفاق میافتد.
وقتی که کودک جیغ میکشد و دست خود را دراز میکند تا بگوید میخواهد بازی ادامه یابد، مهارتهای زبانی و تحرک او رشد مییابند. و وقتی مادرش پاسخ میدهد، تشویق میشود که با او رابطه برقرار کند.
مادر توجه زیادی به کودک خود میکند، پس متوجه میشود که چه زمانی باید به بازی ادامه دهد و چه زمانی باید بازی را متوقف کند. کودک میفهمد که مادرش قابل اتکا است و می تواند به او اعتماد کند. که به او کمک می کند تا احساس امنیت کند و احساس امنیت اعتمادبهنفس کشف جهان را به او میدهد.
این فقط یک بازی ساده پیکابو است، اما اساس مهارتهای زبان، تفکر و تحرک کودک و رشد اجتماعی و احساسی او را بنا مینهد که تنها به دلیل رابطه مثبت و تربیتی بین مادر و کودک امکانپذیر است.
مزایایی برای ادامه زندگی
تعاملات گرم و محبتآمیز بین شما و فرزندتان، او را به خوبی برای چیزهایی که بعدا در زندگیاش با آن مواجه میشود، همچون گذر از مشکلات، کنار آمدن با تنشها و ایجاد روابط با دیگران در نوجوانی و بزرگسالی آماده میکند.
همچنین دلبستگیها و روابط قوی اوایل زندگی به این معنی است که به احتمال زیاد کودک شما سلامت فیزیکی و ذهنی بهتر و مشکلات رفتاری کمتری داشته باشد.
با ایجاد یک رابطه گرم، مثبت و پاسخگر با کودک خود، به شکل دادن فردی که در بزرگسالی تبدیل میشود کمک میکنید و به او شالودهای قوی برای ادامه زندگی اش میدهید.