از دیر باز رفتارها و روابط جنسی و زناشویی مورد توجه بشر بوده است. در تمامی ادیان الهی موضوع روابط جنسی مورد توجه بوده است و احکام و دستوراتی در باب مسایل جنسی وجود دارد. بخش عمدهاي از آثار هنري و ادبی مسایل جنسی را در بر میگیرند و بدان پرداختهاند. امروزه ابعاد روابط جنسی مورد کنکاش علمی قرار گرفته و بررسیهاي متعددي در مورد روانشناسی جنسی صورت گرفته است و این نشان دهنده اهمیت و ضرورت روابط جنسی در زندگی بشر است.
مرکز مشاوره تلفنی رهیاب سعی دارد با استفاده از روانشناسان و مشاوران حرفهای و با تجربه در زمینه مشاوره روابط جنسی، شما هم میهنان عزیز را برای درمان اختلالات جنسی خارج از کشور و سایر مسایلی که از این امر نتیجه میشود. یاری کند. از این رو مطالب مفید و کاربردی مربوط به روابط جنسی و زناشویی را میتوانید از سایت مرکز مشاوره رهیاب، کانال تلگرام و صفحه اینستاگرام مرکز مشاوره رهیاب، دنبال کنید.
رفتار جنسی به مجموعه رفتارهایی که در جهـت یـافتن شـریک جنسـی، رابطه با شریک جنسی، جلب موافقت شریک جنسی، نمایش امیال جنسـی و در نهایت رابطه جنسی صورت میگیرد، گفته میشود. در واقع رابطه جنسی تنها بخشی از رفتار جنسی است. یکی از امور ضروري در بحث رفتار جنسی شناخت رفتـار جنسـی بهنجـار و نابهنجار است. تمایز بین رفتار جنسی بهنجار و نابهنجـار امـري دشـوار و پیچیـده اسـت و خیلی راحت نمیتوان چنین مرزي را مشخص کرد.
روابط جنسی – اختلالات تحریک یا انگیزش جنسی
یکی دیگر از اختلالات عملکرد جنسی اختلال تحریک جنسی است. برانگیختگی جنسی بـه تغییـرات فیزیولوژیـک و روانشـناختی قبـل از عمـل جنسی گفته می شود که فرد را براي برقراري رابطه جنسی آماده می کند. این حالت در مردان با نعوظ یا سفت شدن آلت تناسلی مشخص مـی شـود و در زنان با لزج شدن مجراي تناسلی یا مرطوب شـدن مهبـل و سـفت شـدن نوك سینه ها. در هر دو جنس تمرکز بر محرك شهوانی صورت مـی گیـرد تـا ایـن حالـت برانگیختگی ایجاد و حفظ شود. کشش شدید روانی و تحریک جسمی در هر دو جنس باعث برانگیختگی می شود.
در صورتی که اختلال برانگیختگی جنسی وجود داشته باشـد در مـرد نعـوظ شکل نمی گیرد و امکان برقراري رابطه جنسی ایجاد نمی شود و در زنان نیز خشکی مجراي تناسلی وجود خواهد داشت که می تواند باعث دردناك شـدن مقاربت و یا عدم لذت جنسی در رابطه بشود. در زنان بطور معمول تا قبل از یائسگی اختلال برانگیختگی جنسی نادر است ولی بعد از یائسگی این مشکل بیشتر دیده می شود. عوامل متعددي باعث بروز اختلال برانگیختگی جنسی می شود کـه بـه سـه دسته عوامل جسمی یا ارگانیک، عوامل روانشـناختی و عوامـل میـان فـردي قابل تقسیم هستند.
۱- عوامل ارگانیک یا جسمی
برخی بیماریها در هر دو جنس باعث چنین مشـکلی مـی شـوند از جملـه دیابـت، ام اس و بیماري های عروقی. همچنین استفاده از داروها، سو مصرف الکل و سوء مصرف مواد. بعضی از داروهاي ضد فشار خون، ضد افسـردگی، هورمـونی، کاهنـده هـاي چربـی، ضد تشنج، داروهاي کاهنده اسـید معده مثل رانیتیدین و داروهایی چون آنتی هیستامینها می توانند باعث اخـتلال برانگیختگـی میل جنسی شوند. روابط جنسی
۲- عوامل روانشناختی
بخش اول
این عوامل گستردگی زیادي دارند. برخی بیماریهاي روانشناختی مثل افسردگی یا اختلال استرس پس از سانحه می توانند باعث اختلال برانگیختگی جنسـی شـوند. سـایر عوامـل روانشناختی عبارتند از نگرش منفی نسبت به رابطه جنسی، نگرش منفی نسبت به همسر، عزت نفس پایین، اضطراب و تنش ناشی از محیط یا شرایط نامناسب براي سکس.
روابط جنسی در جامعه ما مسائل جنسی و سکس یک تابو است و صحبت علنی در مـورد ایـن مسـائل خوشایند نیست. فرد بعد از ازدواج تا مدتها با این مساله دچار مشکل است و در رابطه جنسـی بـا همسـر خـود نمی تواند راحتی و آرامش لازم را داشته باشد و بر لذت بردن از رابطه متمرکز شود. نگرانی و اضطراب از اینکه همسرش در مورد او و اندام جنسـی او چـه تصـوري دارد، آیـا رفتار جنسی که او انجام می دهد مورد قبول و دلخواه طرف مقابل هسـت یـا خیـر؟ چـه نگاهی به رفتار او در رابطه جنسی صورت خواهد گرفت؟ و امثال آن سـوالاتی اسـت کـه ذهن فرد را درگیر خویش می سازد و همه اینها باعث اضطراب و نگرانی شده و به نـوعی اختلال عملکرد جنسی ایجاد می نماید.
از سوي دیگر دیدن تصاویر و فیلم هاي پورنوگرافی باعث می شود تا فرد تصـوري از شـریک جنسی در ذهن خود ایجاد کند که در اکثر مواقع با واقعیت همخوانی ندارد. فردي کـه اعتیـاد به دیدن فیلمهاي اینچنینی دارد به دلیل دیدن تصاویر بازیگران پورن و فیزیک جنسـی آنهـا ناخودآگاه به مقایسه شریک جنسی خود با این بازیگران می پـردازد و چـون شـریک جنسـی اش نمره قابل قبولی از این نظر نمی گیرد دچار مشکل شده و در رابطه نمی تواند برانگیختـه شود.
بخش دوم
همچنین فردي که درگیر روابط فرا زناشویی می شود، هنگامی که قصد برقراري رابطه جنسی با همسر خویش را دارد به دلیل احساس گناه ناشی از روابط فرازناشویی ممکـن اسـت دچـار اختلال برانگیختگی جنسی گردد و نتواند رابطه قابل قبولی با همسر خویش داشته باشد. روابط جنسی همچنین کسانی که در مورد خود انگاره بدنی شان دچـار مشـکل هسـتند در رابطـه احسـاس ترس و نگرانی از واکنش تمسخر آمیز یا سرزنشگر از سوي شریک جنسی دارند و همین امـر باعث اختلال برانگیختگی جنسی در آنها می تواند بشود.
همچنین فردي که با همسر خویش احساس صمیمیت ندارد بویژه هنگام رابطه جنسی دچـار مشکل می شود و نمی تواند آرامش لازم براي برقراري رابطـه جنسـی را داشـته باشـد و بـه همین دلیل در برانگیختگی جنسی نیز دچار مشکل می گردد. عدم توجه یکی از همسران به فراهم سازي جذابیت جسـمانی لازم نیـز مـی تواند دلیل دیگري براي ایجاد اختلال برانگیختگی جنسی باشد. برخی از مردان یا زنان بهداشت فردي را به خوبی رعایت نمی کنند. موهاي ناحیه را کوتاه و پاکیزه نگاه نمی دارند. به موقع حمام نمی روند و رفتارهـایی دارند که نشان می دهد اهمیتی به جذابیت جنسی خویش نمی دهند لذا نمی توانند برانگیختگی جنسی مناسبی در همسر خویش ایجاد نمایند.
شرایط نامناسب محیطی نیز یکی دیگر از دلایل اختلال برانگیختگی جنسی است. نبود فضاي مناسب، احتمال ورود سرزده فرزندان یا افراد دیگر به محل سکس، روشن یا تاریک بودن فضا، گرما یا سرماي محیط، شـلوغی و سـر و صـدا و… مـی تواننـد باعـث ایجـاد تـنش و نگرانـی در فـرد شـده و اجـازه برانگیختگی را به وي ندهند.
۳- عوامل میان فردي
رابطه بین دو نفر هر چقدر صمیمانه تر باشد و انها با هم راحت تر باشند در رابطـه جنسی نیز موفق ترند. هر چقدر فاصله بین دو نفر سرد تر و فاقد صمیمیت باشد به همان نسبت رابطه جنسی نیز بیشتر دستخوش اختلال می شود. در احادیث نیز داریم که زن و مرد در وقت تنهایی باید لباس حیـا را از تـن بـه در آورند و بعد از رابطه بار دیگر این لباس را به تن کنند. روابط جنسی فردي که با همسر خویش احساس صمیمیت ندارد بویژه هنگام رابطه جنسی دچار مشکل می شود و نمی تواند آرامش لازم براي برقـراري رابطـه جنسـی را داشـته باشد و به همین دلیل در برانگیختگی جنسی نیز دچار مشکل می گردد. همچنین زمانیکه محبت عاطفی لازم از سوي همسر ارائه نمی شود و یا اختلاف و تنشی در رابطه عاطفی وجود دارد، اختلال برانگیختگی جنسی ایجاد می شود.
باورهای غلط جنسی
بصورت عمومی باورهاي غلطی در مورد رابطه جنسـی در جامعـه وجـود دارد که این باورها می توانند باعث اختلال در عملکرد جنسی شوند. نمونـه هـاي این باورها عبارتند از:
- رابطه جنسی باید طبیعی و خودبخـود صـورت گیـرد و درخواسـت کـردن از دیگري موجب از بین رفتن لذت آن می شود.
- هر تماس فیزیکی و معاشقه باید ختم به رابطه جنسی شود.
- مردها همیشه می خواهند و آماده برقراري رابطه جنسی هستند.
- رابطه جنسی براي مردها خوشایند است و زنان فقط براورنده نیـاز مرداننـد و خودشان نیازي به رابطه ندارند.
- مردها باید عهده دار و هماهنگ کننده روابط جنسی باشند.
- زنها انتظار دارند مردها همه چیز را در رابطه با مسایل جنسی بدانند.
- اگر زنی در رابطه ارضا نشد، نباید بیان کند بلکه باید نمایش بازي کنـد کـه ارضـا شده است.
- مردها در رابطه جنسی نباید احساساتی برخورد کنند.
- هر وضعیتی در سکس بجز وضعیت سنتی کثیف و غیر قابل قبول است.
- زنها حق ندارند تقاضاي سکس کنند و باید منتظر باشند تا مرد شروع کننده رابطه باشد.
- مردانگی مردها در عملکرد جنسی آنها ارزیابی می شود.
- زنها باید حیثیت خود را خوب حفظ کنند. زنانی که در سکس فعال هستند بی حیـا محسوب می شوند.
- زنها باید جذاب، مطیع و غیر فعال باشند چون مردها چنین انتظاري دارند.
- داشتن رابطه جنسی به معناي داشتن دخول است.
- رابطه جنسی خوب همواره باعث ارگاسم می شود.
- مردي که میل جنسی کمتري دارد دچار مشکل است.
- زنها از یک آلت تناسلی بزرگ بیشتر تحریک دریافت می کنند تـا یـک آلـت تناسلی کوچک.
- عاطفه اي به مردها نشان ندهید چون در اینصورت مرد از شما رابطه جنسـی مطالبه می کند.
- اگر یک زن تمایل به داشتن رابطه جنسی داشته باشـد بـی بنـد و بـار و بـی حیاست.
درمان
بسته به اینکه منشا اختلال عملکرد جنسی کدامیک از عوامل ذکـر شـده در بالاست درمان نیز می تواند متفاوت باشد. در صورتیکه مشـکل ارگانیـک یـا جسمی وجود داشته باشد یا اختلال ناشی از داروها باشد می تـوان با جایگزینی دارو بـا دارویـی کـه اخـتلال عملکـرد جنسی ایجاد نمی کند مشکل را درمان نمود. همچنین در مواقع سو مصرف الکل یا مواد نیز با ترك مصرف الکل یـا مـواد می توان مشکل را برطرف کرد. در مواردي که علت روانشناختی است از روان درمانی فردي، رفتار درمـانی و آموزش می توان استفاده کرد و در مـواردي کـه رابطـه میـان فـردي دچـار مشکل است با زوج درمانی و اموزش می توان کمک کرد تا مشکل حل شود.
وقتی درباره روانکاوی صحبت میشود اکثر مردم این تصور را دارند که یک روانکاو ساکت نشسته است و مراجعه کننده در تمام طول جلسه صحبت میکند. این تصویر تا حدی درست است.
روانکاو ها در اکثر زمان جلسه به مراجعه کننده گوش میکنند و به این دلیل روانکاوی فردی خارج از کشور به عنوان درمان از طریق “صحبتکردن” شناخته میشود. درواقع روانکاو ها در بین صحبتهای فرد مراجعه کننده به دنبال پیداکردن مکانیسمهای دفاعی و الگوهای تکراری از فرد و گذشته او هستند و باعث بهوجودآمدن مشکلات کنونی شدهاند.