بسیاری از ما، در دوران جوانی و میان سالی که فصل زایندگی و تولید در زندگی است، به کارهایی مشغول هستیم که علاقه ای به انجام دادن شان نداریم. شاید هم اگر پرداخت حقوق بیکاری به یک قانون تبدیل می شد، کمتر کسی وقتش را صرف کاری می کرد که علاقه ای به آن نداشت. کاترین بروگ، مشاور شغل یابی که در حوزه استعدادیابی شغلی و کمک به افراد برای عبور از بحران های شغلی و حرفه ای فعالیت می کند، می گوید: بسیاری از مراجعانم از من می پرسند که با وجود خواب کافی و استفاده از وعده های غذایی مقوی باز هم وقتی سر کار می روند، احساس خستگی می کنند و نمی توانند از محیط کاری که در آن مشغول هستند، لذت ببرند.
پیشنهاد می کنیم بخوانید: استعدادیابی رمز موفقیت
در پاسخ به آن ها می گویم، یکی از دلایل فرسودگی ها و بی تابی های افراد، محصول انتخاب شغلی است که با استعدادها و وضعیت روان شناختی مان سازگار نیست.
روان انسان به شدت هوشمندانه عمل می کند. برای نمونه زمانی که یک وضعیت روانی طبیعت دوست، ماجراجو و برون گرا را برای مدت طولانی مجبور می کنیم، ساعت ها از آفتاب و آسمان محروم بماند و برای گذران زندگی در حرفه ای که نیازمند دوری گزینی و یکنواختی است، به کار مشغول شود، چیزی جز رنج و فرسودگی را نمی توان انتظار کشید. در حقیقت این احساس خستگی و رنج ها از فرسودگی و نارضایتی شغلی ناشی می شود.
سن مناسب برای پرورش خلاقیت و شکوفایی
اریک اریکسون، روان شناس دانمارکی-آمریکایی، در تئوری رشد روانی اجتماعی خود، سه تا پنج سالگی را بستر مناسبی برای شکل گیری فعالیت های مبتکرانه و جوانه زدن خلاقیت در افراد معرفی می کند و آن را پیش در آمدی برای کمک به استعدادیابی شغلی و انتخاب شغل مناسب و متناسب با استعدادها می داند.
تعادل خود را حفظ کردن و هر گونه تلاش والدین و مربیان آموزشی به منظور پرورش خلاقیت و شکوفایی ابتکار باعث می شود تا این مرز و به دنبال آن استقلال رأی کودک حفظ شده و از جا ماندن او در فاز نمادین و تبدیل شدن به یک تکنسین مطیع و بی علاقه به حرفه و آینده شغلی تا حدودی جلوگیری شود.
استعدادیابی شغلی راهی برای جلوگیری از فرسودگی روانی
کارترین بروگ مشاور شغلی، هدف گذاری برای یافتن استعداد ویژه متناسب با شغل را یکی از مهم ترین ابزارها برای جلوگیری از فرسودگی روانی در دوران زایندگی و دستیابی به موفقیت حرفه ای در جوانی و میان سالی معرفی می کند. وی بر این باور است، بسیاری از افراد از این فکت و حقیقت که هدف گذاری شغلی و استعدادیابی شغلی برای یافتن حرفه متناسب با شخصیت، یک مهارت و ضرورت است، نا آگاه هستند.
از اینرو در جاده زندگی سردرگم و مبهوت باقی می مانند و نمی دانند که واقعا چه چیزی می خواهند و کجای زندگی قرار دارند. دانش های نوین علوم شناختی و استعدادیابی شغلی که توسط مشاوران با تجربه ارائه می شود، از ابزار آماده سازی و دستیابی به یک هویت یکپارچه و منسجم شغلی است. یک مشاور استعدادیابی شغلی می تواند با هدفگذاری مناسب، نوجوان را به سوی ارتقا و پیشرفت شغلی سوق دهد و در کسب رضایت شغلی او در آینده تاثیرگذار عمل کند.
استعدادیابی شغلی مهارتی که ملال را به رضایتمندی تبدیل میکند
از زندگی ام راضی نیستم، ساعت های کاری طولانی کلافه و فرسوده ام کرده، از شغلی که دارم احساس رضایت نمی کنم و نمی توانم در کارم موفق باشم. احساس می کنم همه چیز را باخته ام. نومیدی و بی انگیزگی تمام زندگی را تسخیر کرده و نمی دانم چگونه با این همه نا امیدی کنار بیایم. این ها بخشی از شکایت ها و غرولندهایی است که هر روز با آن در دنیای واقعی و مجازی روبرو می شویم، اما راه گریز از آن چیست؟
چگونه می شود از شغل و حرفه ای که در آن مشغول به کار هستیم رضایتمندی کافی حاصل کنیم؟ چگونه می شود بر ملال و دلزدگی های ناشی از زندگی شغلی یا تحصیلی غلبه کرد و از تله اضطراب و تنیدگی ها گریخت؟ چرا بخش عظیمی از انسان زمانه امروز از آنچه گرایش و استعداد ذاتی او است می گریزد و نارضایتی خود را با رضایت جامعه تاخت می زند؟
عبور از یکسان سازی با تکنیک های استعدادیابی شغلی
علت این مسئله را می شود در اجبار پنهانی جامعه برای یکسان سازی افراد پیدا کرد. آنچه ژاک لکان، روان کاو فرانسوی «دیگری بزرگ» می نامد یا فروید از آن به عنوان «تمدن» یاد می کند و از دیدگاه کارن هورنای روان کاو آلمانی «نظام تفاخر» نامیده می شود، همان نیروی پنهانی است که افراد را از روی آوردن به استعدادها و جوهره ذاتی شان روی گردان می کند.
ما بخش بزرگی از نیروهای ذاتی و استعدادهای مان را برای جلب رضایت جامعه مرجع سرکوب می کنیم، آنچه می شویم، که دیگری می خواهد نه آنچه هستیم و می توانیم باشیم. از این رو شکاف میان تمایلات درونی و نیازهای نظام تفاخر، بستر مناسبی برای رویش و رشد مشکلات روان شناختی می شود، بی قراری، احساس دلمردگی و بی انگیزی، دردهای مزمن و بی لذتی و بسیاری از رنج هایی که بشر امروز با آن دست و پنجه نرم می کنند را می توان در بی توجهی به جوهر ذاتی و استعداد های درونی پیدا کرد.
پیشنهاد می کنیم بخوانید: استعدادیابی سازمانی راهی به سوی موفقیت دو سویه
کنترل مشکلات روان شناختی با کمک مشاوران استعدادیابی شغلی
برای همین است که انتخاب رشته تحصیلی متناسب و به دنبال آن پیدا کردن شغل هماهنگ با استعداد های درونی یکی از دغدغه های مهم اجتماعی محسوب می شود و می توان از آن به عنوان ابزاری برای کنترل مشکلات روان شناختی استفاده کرد. علم نوین، پژوهش های فراوانی در رابطه با این مسئله انجام داده است و امروز فنون استعدادیابی تحصیلی و استعدادیابی شغلی به عنوان یک راهکار علمی برای سوق دادن افراد به جایگاهی که باید باشند و نه جایگاهی که جامعه برای آن ها معین می کند، مورد استفاده قرار می گیرد.
سیستم استعدادیابی در مراکز مشاوره با رویکردهای مدرن معمولا مجموعه ای متشکل از تست های استعدادیابی، ابزار سنجش شخصیت، تجهیزات ثبت فرکانس های مغزی و پاسخ های گالوانیک و الکترو فیزیولوژیکی بدن به شمار می آید که در آن نیروهای متخصص در حوزه مهندسی ژنتیک، پزشکی ورزشی، کار آفرینی، اقتصاد رفتاری، مدیریت و روانشناسی در کنار هم به ثبت داده های جامعی درباره وضعیت گرایش های شخصی و انحصاری مراجعان و استعدادهای ویژه آن ها می پردازند.
نقش ویژگی های شخصیتی در تحقق استعدادها چیست؟
استعدادیابی شغلی با کمک تیم های متخصص از رشته های نامبرده آغاز ماجرا است. در مراکز مشاوره حرفه ای، تمهیدات ویژه ای برای رشد و شکوفایی علاقه مند به پرورش استعدادها وجود دارد. از آنجایی که تحقیقات نشان می دهد، ویژگی شخصیتی و ذاتی «سخت کوشی» شرط لازم برای استعداد پروری و دست یابی به هدف گذاری و موفقیت شغلی است، تیم های مشاوره پس از ارزیابی این ویژگی شخصیتی، راهکارها و آموزش های مشخصی برای افراد دارای پشتکار و سخت کوشی «Hardiness» در نظر خواهند گرفت.
پیشنهاد می کنیم بخوانید: استعدادیابی در مشاغل و ارتباطات اجتماعی
استفاده مشاوران استعدادیابی شغلی از تست های شخصیتی
مشاوران حوزه اکتشاف استعدادهای ذاتی، علاوه بر سخت کوشی، بهره مندی از ویژگی های شخصیتی و اکتسابی مانند، توانمندی، خود پیروی و مقاومت در برابر نظام تفاخر جامعه و معیارهای تحمیل شده، خلاقیت، احساس شایستگی و استحقاق و پذیرا بودن نسبت به تجربه های جدید را از فاکتورهای لازم و مهم برای پرورش استعدادها در مسیر صحیح و موفقیت معرفی می کنند.
تست های ارزیابی شخصیت ابزار مناسبی برای تشخیص قابلیت هایی است که امکان تحقق استعداد ها و پیشرفت را بالاتر می برند. کارشناسان این حوزه معتقدند، با ارتقای مهارت های فردی و ارتباطی، مانند همدلی، صمیمیت، به دست آوردن قدرت خود فراروی و عبور از خود محوری، یافتن جهت گیری هم راستای استعدادها و پذیرش جنبه های مختلف از روان می توان به پیمودن پله های ترقی و دست یابی به هدف امیدوار بود.