یکی از ابزارهای تاثیر گذار و مؤثر برای رساندن منظور مورد نظر و نظم و ترتیب بخشیدن و تنظیم نمودن افکار، مثلث فصاحت به شمار می رود. بر این اساس، برای بهبود و ارتقای توانایی نوشتاری، بر روی مثلث فصاحت میتوان حساب ویژه ای باز کرد.
در دنیای امروز، عده زیادی از مردم در رساندن پیام خود به طور واضح، مشخص و نوشتن افکار و ایده های خود علی الخصوص بر روی کاغذ با معضلاتی همراه هستند. به همین جهت، برای تقویت و ارتقای مهارت های نوشتاری، فراگیری گیری آموزه های جدید و تمرین آنها، راهکار مفید و مثمر ثمری تلقی می گردد.
امروزه تحت تاثیر بسط و گسترش اینترنت و وجود ایمیل، برخورداری از مهارت های نوشتاری برای همگام شدن با این تغییر و تحولات، از درجه اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشد. از سوی دیگر، برای موفق شدن در تعاملات و مهارت های نوشتاری، ارتقای این مهارت ها بسیار حائز اهمیت و مهم به شمار می رود. بر همین اساس و در جهت برخورداری از این توانایی ها، مثلث فصاحت به افراد کمک شایانی می نماید.
معنی و مفهوم مثلث فصاحت
مثلث فصاحت به عنوان یک روش و یک ابزار کاربردی در جهت متقاعد ساختن دیگران محسوب می شود. در این شیوه و به منظور متقاعد کردن، زبان نیز نقش برجسته و پر رنگی را ایفا می نماید. استفاده از این روش علاوه بر درک کردن درست و مناسب منظور فرد توسط مخاطبان، اثر گذاری پیام انتقال شده را نیز بیش از پیش می کند.
بر همین اساس، مثلث فصاحت برای رساندن منظور افراد به مخاطبان خود به ویژه در ارائه ها و سخنرانی ها به شکلی روشن و واضح کاربرد بسیار زیادی دارد. همچنین نوشته های افراد نیز در پرتو استفاده از این ابزار به میزان قابل توجهی ارتقا می یابد. با استفاده از اصول فصاحت ایجاد استدلال های مناسب به منظور آشکار ساختن حقیقت برای مخاطب به نحو مطلوب میسر می گردد.
شایان ذکر است که اصول فصاحت بر روی سه محور متن، نویسنده و مخاطب تمرکز یافته است. این محورها بر روی استدلال ها اثر گذاری بسزایی را از خود برجای می گذارند. بر همین اساس، این سه محور برای قانع کردن و متقاعد ساختن استدلال های افراد، از درجه اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشند. بنابراین به دلیل اهمیت و تاثیر متن، نویسنده و مخاطب، از این عناصر به عنوان ضلع های اصلی و کلیدی مثلث فصاحت نام برده می شود.
بررسی اضلاع اصلی و شاخص مثلث فصاحت
همانطور که ابراز شد، مثلث فصاحت از سه ضلع شاخص و اصلی برخوردار می باشد. بر این اساس، نویسنده یکی از ضلع های این مثلث به شمار می رود. به طور کلی، مخاطبان یک فرد، به صورت ناخودآگاه یا خودآگاه درصدد جستجوی دلایل و علل برقراری تعامل و ارتباط بر می آیند. در این حالت، چنانچه فرد اطلاعات معین و واضحی را ارائه ندهد، این تصور و ذهنیت در مخاطبان شکل می گیرد که فرد به دنبال مخفی کردن حقیقت بوده یا با آنها رو راست و صادق نمی باشد. بنابراین شناخت هویت نویسنده یا به عبارت بهتر سخنران برای برقراری تعامل مؤثر و رساندن منظور بسیار حائز اهمیت می باشد.
پیشنهاد می کنیم بخوانید: چگونه بر اضطراب ناشی از سخنرانی و اجرا غلبه کنیم؟
به هر حال، مخاطبان این حق را برای خود قائل هستند که بدانند طرف مقابل آنها چقدر معتبر و شناخته شده بوده و اعتبار خود را از کجا وام گرفته است. مخاطبان نیز از عناصر اصلی و اضلاع مهم مثلث فصاحت محسوب می شوند. بدون تردید، در هنگام برقراری تعامل، درک کردن مخاطبان از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد. شناختن کسانی که طرف صحبت فرد هستند در استفاده از نوع زبان مورد استفاده برای آنها کمک شایانی می نماید. برای نتیجه گیری بهتر مناسب است که انتظارات و توقعات مخاطبان را به نوعی برآورده ساخت. بر همین اساس، علاوه بر تاثیر گذاری بر مخاطب، باید احساسات او را نیز جذب نمود.
متن، ضلع سوم مثلث فصاحت تلقی می شود. در این حالت، تجزیه و تحلیل وضعیت برقراری تعامل و محتوای مورد استفاده به وسیله مخاطبان صورت می گیرد. بر همین اساس، مخاطبان باید با محتوا و مواردی که مطرح می شود همسو شده و زمینه های پذیرفتن آن را ایجاد سازند. چنانچه محتوای و متن مورد استفاده مبتنی بر دلیل و منطق باشد، از اثر گذاری بسزایی برخوردار می شود.
موارد استفاده و کاربرد مثلث فصاحت
به منظور برقراری تعامل مؤثر، موفق و تاثیر گذاری زیاد به ویژه در مواقع ارائه، سخنرانی یا فراهم آوردن متن، لحاظ کردن عناصر اصلی و مهم مثلث فصاحت بسیار حائز اهمیت می باشد. بدون اغراق، استفاده بهینه از سه ضلع مثلث میتواند تاثیر گذاری متقاعد ساختن را ضمانت نماید.
چنانچه در هنگام برقراری تعامل، مشکلی در استفاده از عناصر مثلث فصاحت به وجود آید، به هیچ عنوان تاثیر مناسب و مطلوب را بر روی مخاطبان از خود برجای نمی گذارد. بر جلوگیری از این مسائل لازم است که در اولین گام از اعتبار پیام مورد استفاده اطمینان حاصل نمود.
در گام بعدی در نظر گرفتن احساسات و عواطف مخاطبان ضرورت پیدا می کند. چرا که در غیر این صورت احتمال قطع شدن ارتباط و نادرست منتقل شدن پیام بسیار بالا می باشد. برای نزدیک شدن به احساسات مخاطب باید بر اساس صداقت و از شیوه صحیح وارد عمل شد. گام نهایی و آخر در مثلث فصاحت اطمینان حاصل کردن از انتقال درست پیام و ارائه دادن آن با شیوه تاثیر گذار و مؤثر می باشد4