مشکل دندان قروچه کردن مشکلی نسبتاً شایع در میان کودکان است که قبل از سن مدرسه بیشتر شایع می باشد. دندان قروچه چه قفل شدن دندان ها در بیداری و چه دندان قروچه کردن در خواب، با استرس و اضطراب در ارتباط است..
برای اکثر کودکان این عادت کوتاه مدت است و اکثر موارد آن تا سن 6 سالگی از بین خواهند رفت. با این حال برخی از کودکان تا سنین بالاتر نیز این عادت را نگه می دارند و حتی ممکن است بعضی از آنها تا نوجوانی و بزرگسالی نیز درگیر آن باشند. عوارض مهمی که دندان قروچه دارد از جمله صدای ناهنجار ساییده شدن دندان به روی هم برای اطرافیان و از بین رفتن روکش دندانها، سردردهای صبحگاهی، درد عضلات فک و صورت و چندین و چند عوارض دیگر که روشهای درمانی جداگانه ای برای آن در نظر گرفته شده است.
درمانهایی چون دارو درمانی، استفاده از گاردهای ویژه دندانپزشکی، و بسیاری از درمانهای دیگر خواهد بود که برای هر کدام از افراد متناسب با شرایط و ویژگی های این مشکل روش درمانی خاص ارائه می شود.
نشانه های دندان قروچه در کودک چیست؟
- شنیدن صدا و قرچ قروچ هنگام خواب از دهان کودک؛
- سردردهای شدید، درد گرفتن عضلات فک و صورت و اطراف گوش؛
- درد گرفتن زیاد و مداوم دندان مخصوصا بلافاصله پس از بیداری؛
- درد یا سفتی عضلات صورت، شقیقه ها و چانه؛
- درد شدید یا گرفتگی در قسمت عضلات فک مخصوصا زمان خوردن صبحانه؛
- فشردن محکم دندان ها هنگام استرس، اضطراب، عصبانیت و پرخاشگری؛
- آسیب و خرد شدن، ترک و تراش برداشتن لایه های مینای دندان؛
- کج و کوله شدن یا شل شدن تدریجی بافت دندان ها.
دندان قروچه اختلالی که در سنین کودکی بیشتر از زمانهای دیگر خود را نشان می دهد؛ این یعنی ممکن است در بزرگسالی نیز افراد به آن مبتلا گردند. اما با توجه به معاینات تخصصی و مراجعین مراکز مشاوره این اختلال بیشتر در سنین کودکی دیده می شود. شایعترین دوره زمانی در دوران ورود به دبستان یا مهد کودک است که دهان در حال رشد و تغییر ساختاری می باشد که این تغییرات مشکلاتی را در کودکان که همان دندان قروچه است بوجود می آورد.
اما فقط نمی توان این اختلال را به تغییرات دهانی نسبت داد بلکه عوامل زیادی از جمله عوامل روانشناختی مثل طلاق و جدایی والدین، اضطراب جدایی و ترس از دست دادن والدین در کودک، استرسهای شدید، مشاهده تصاویر ترسناک و … می توان نام برد که اگر در دوران کودکی درمان نشود ممکن است تا بزرگسالی نیز همراه فرد باشد.
پیشنهاد می کنیم انجام دهید: تست سنجش هوش کودک
وجود انگلها در بدن کودک
برای تشخیص و اطمینان از علت بوجود آورنده این اختلال، ابتدا می بایست با آزمایش مخصوص انگل، کودک را از این نظر بررسی کرد. حال برای شما سوال است که چرا باید این کار را انجام داد؟ چه ارتباطی بین این دو وجود دارد؟ باید گفت که طبق شواهد و آزمایشهای علمی ثابت شده کودکانی که دچار دندان قروچه شدید بوده اند، میزان انگلهای درون بدنشان بسیار بالا بوده و همین امر شدت اختلال را دو چندان می کند. طبق آزمایشات بالینی و درمانی متخصصین به این نتیجه رسیدند که با از بین رفتن انگلهای موجود در بدن کودک، به صورت محسوس و قابل مشاهده میزان و شدت دندان قروچه در کودکان نیز کاهش یافته اس. پس قبل از شروع هر روش درمانی، لازم است که آزمایش انگلی از کودک گرفته شود.
گرفتن آزمایش خون
در ادامه باید گفت پس از اینکه آزمایش انگلی از کودک گرفته شد و انگل در بدن کودک وجود نداشت لازم است سراغ آزمایشات و معاینات بعدی برویم تا علت اصلی بوجود آمدن این مشکل در کودک را پیدا کنیم، یکی دیگر از این روشها، آزمایش خون می باشد که طبق نظر پزشکان متخصص آنکولوژی، کودکانی که مشکلات سیستماتیک در ایمنی بدن دارند، میزان ابتلایشان به دندان قروچه بیشتر از کودکان دیگر می باشد، پس نتیجه میگیریم که ضعف سیستم ایمنی بدن که با آزمایش خون به راحتی قابل تشخیص است می تواند شدت و قدرت دندان قروچه در کودکان را افزایش دهد.
بهداشت و ساختار فیزیکی دهان و دندان
مشاهدات متخصصین نشان می دهد که بیشتر مراجعه کنندگان با موضوع دندان قروچه، دندانها و لثه های عفونت کرده یا دندانهای پرشده به صورت غیر اصولی و صحیح بوده اند که اضافات مواد داخل دندان موجب اختلال در روی هم قرارگرفتن فکها بوده است یا افرادی که عضلات فک آنها ضعیف بوده و به صورت ناخودآگاه فک خود را به هم می فشرند.
بچه هایی که دندان عفونی دارند، یا دندان های پر شده که اضافات آن به خوبی گرفته نشده است یا مشکل تماس زودرس دارند و یا به هر علتی احساس ناراحتی در دهان دارد به صورت ناخودآگاه با فشار دادن سعی در برطرف کردن آن دارند که باعث ایجاد دندان قروچه می شود.
علل روانشناختی در دندان قروچه
غالبا علت اصلی در این اختلال وجود مشکلات اضطرابی، دیدن صحنه های وحشتناک، مقایسه شدن یا سرکوفت خوردن توسط والدین در حضور جمع، اختلاف والدین و دعوای آنها در حضور کودک و … می باشد.
به طور مثال می توان گفت اختلافات والدین با یکدیگر که در مقابل چشمان کودک بوجود می آیند، اضطراب و استرس در کودک را بسیار بالا برده و کودک نمی داند در برابر این فشارها چه واکنشی از خود نشان دهد. در ادامه همین اضطراب و استرس های افراطی، تبدیل به مشکلات رفتاری مانند دندان قروچه در کودک خواهند شد.
پیشنهاد می کنیم انجام دهید: تست میزان اضطراب
نقش عوامل ارث و ژنتیک چقدر است ؟
این اختلال نیز مانند دیگر مشکلات و اختلالات روانی، می تواند براثر عوامل ارثی و ژنتیکی به کودک منتقل شده باشد. یعنی والدین خودشان در کودکی با این مشکل روبرو بوده و اکنون فرزندان آنها نیز دندان قروچه دارند. لازم به ذکر است که ممکن است این ارث از طرف اطرافیان نزدیک نیز به فرد داده شده باشد.
نتیجه گیری: از کنار دندان قروچه به راحتی نگذرید
لازم است اگر علائم اولیه این اختلال را در فرزندان و اطرافیان خود مشاهده کردید پس از انجام موارد ذکر شده در فوق، حتما می بایست با دندانپزشک نیز مشورت کنید. زیرا ممکن است روشهای درمان و پیشگیری نه از راه روانشناسی باشد، بلکه راهکار در درمان توسط متخصص دندانپزشکی باشد.