هویت جنسی دربردارنده تصویری است که هر فرد به عنوان یک مرد یا زن از خود دارد. اگر این تصویر با جنس زیستی فرد همخوانی نداشته باشد، فرد دچار اختلال هویت جنسی می گردد. به این معنا که خود را زن می داند، در حالی که جنس ظاهریش مردانه است و برعکس. به افراد دچار این اختلال تراجنسی (Transsexual) گفته میشود که در فارسی به تبدیل خواهی جنسی یا نارضایتی جنسی (Gender Dysphoria)، برگردانده شده است. تبدیل خواهی جنسی یک موضوع جدید نیست، حتی در زمان باستان، نظیر زمان هلنیستیک، آگاهی از وجود اشخاصی که ظاهر جنسی آنها با هویت ذهنی آنها از خودشان تطابق نداشته، وجود داشته و در بسیاری از فرهنگ ها این موضوع همیشه پذیرفته شده بوده است.
موسسه بین المللی ملال جنسی هری بنجامین (HBIGAD)، مجموعه ای از استانداردهای بین المللی را جهت گزینش بیماران متقاضی عمل جراحی تغییر جنسیت ارائه کرده است. مقیاس های هویت جنسی هری بنجامین برای دسته بندی و فهمیدن انواع ترانس وستیت ها و ترانس سکشوال ها است. در این تقسیم بندی 3 حالت برای ترانس وسیت ها و 3 حالت برای ترانس سکشوال بیان شده است. این دو گروه در نگاه غیرحرفه ای و غیر علمی رفتارهای بسیار نزدیک و شبیه به هم دارند. با توجه به اینکه در این گروه بشری تعداد مردهایی که تمایلات زنانه دارند در مقایسه با زن هایی که تمایلات مردانه دارند بیشتر است. در مقیاس بیشتر از مردان متمایل به جنس زن نام برده شده است.
1. ترنس وستیت (غیر واقعی)
جنسیت ذهنی فرد مردانه است. در پوشش ظاهری و زندگی اجتماعی خود مردانه عمل می کند و گاهی اوقات هم از پوشش جنس مخالف استفاده می کند. این افراد در رفتار جنسی خود متمایل به هم جنس و جنس مخالف بوده و تغییر پوشش را تنها برای فانتزی کردن ذهن خود می خواهند. مایل به انجام عمل جراحی تغییر جنسیت نیستند و احتیاجی به آن هم نمی بینند. مایل به استفاده از هورمون نیستند و احتیاجی به آن هم احساس نمی کنند. به روان درمانی نیز تمایلی نشان نمی دهند.
پیشنهاد می کنیم بخوانید: اختلال هویت جنسیتی در کودکان
2. ترنس وستیت (علاقمند)
جنسیت ذهنی فرد مردانه است. در پوشش ظاهری و زندگی اجتماعی خود مردانه عمل می کند و تغییر پوشش را به صورت دوره ای و در بعضی مواقع انجام می دهد. زیر پوشش مردانه از پوشش زنانه استفاده می کند. رفتار جنسی متمایل به جنس مخالف و برخی اوقات به صورت خفیف متمایل به هم جنس دارند. احساس گناه می کنند و گاهی اوقات از این کار دست می کشند. مایل به انجام جراحی تغییر جنسیت نیستند. به صورت خفیف مایل به استفاده از هورمون هستند. مایل به انجام روان درمانی هستند و همکاری هم می کنند. گاهی اوقات از رفتار زنانه و گاهی مردانه تقلید می کنند. ممکن است برای خود اسم هم تعیین کنند.
3. ترنس وستیت (واقعی)
جنسیت ذهنی فرد مردانه است (اعتقادی سست تر از حالت اول و دوم). همیشه از پوشش زنانه استفاده می کنند و هر زمان فرصت را مناسب ببینند این کار را انجام می دهند و اگر فرصت نیابند زیر پوشش مردانه پوشش زنانه استفاده می کنند تا حد الامکان به صورت زن زندگی می کنند. در رفتار جنسی متمایل به جنس مخالف هستند. به استثنای زمانی که پوشش خود را عوض می کند. جراحی تغییر جنسیت را رد می کنند و مایل نیستند، ولی از فکر کردن به آن لذت می برند. به عنوان تجربه و امتحان علاقمند استفاده از هورمون هستند. معمولاً در روان درمانی ها همکاری می کنند. به ترنس سکشوال بودن علاقه دارند.
4. ترنس سکشوال (بدون جراحی)
جنسیت ذهنی فرد قاطع نیست. در حالتی میان ترنس وستیت بودن و ترانس سکشوال بودن مردد هستند. هرگاه فرصت یابند به پوشش جنس مخالف در می آیند تا مقداری از نارضایتی خود کم کنند. گاهی یک مرد و گاهی یک زن هستند. حس جنسی کمی دارند. حتی ممکن است دچار بی میلی جنسی شوند. تا حدودی از این امر نارضایتی دارند. در برخی اوقات هم ممکن است ازدواج کرده و حتی بچه دار هم شوند. به جراحی تغییر جنسیت علاقه دارند ولی هیچگاه تقاضای انجام عمل نمی کنند. به استفاده از هورمون احساس نیاز می کنند تا رفتار و احساسات خود را به حالت نرمال بازگردانند. تنها برای راهنمایی مایل به روان درمانی هستند وگرنه یا آن را نمی پذیرند و یا اینکه روان درمانی بر روی آنها تاثیر نخواهد داشت.
5. ترنس سکشوال واقعی (با شدت متوسط)
جنسیت ذهنی فرد کاملاً قاطع است. یا جسم آنها مردانه و روحی زنانه دارند یا اینکه به ندرت جسم آنها زنانه و روحی مردانه دارند. در پوشش ظاهری و زندگی اجتماعی خود تا حد الامکان در قامت جنس مخالف فیزیکی خود ظاهر می شوند. پوشش مخالف تا حدودی نارضایتی آنها را کم می کند. آنها نارضایتی جنسی هم دارند. حس جنسی کمی دارند و غالباً به همجنس گرایی کشش دارد. (هم جنس فیزیکی یعنی اگر فیزیک مرد داشته باشد چون روح زنانه دارد به مرد گرایش دارد).
بیشتر بخوانید : درمان اختلالات جنسی
برای انجام عمل جراحی تغییر جنسیت درخواست می کنند و آن را اعلام می کنند. برای تغییر ظاهر و مقدمه جراحی تغییر جنسیت به استفاده از هورمون تمایل و احتیاج دارند. روان درمانی را رد می کنند. این عمل بر روی آنها هیچ تاثیری ندارد و تنها به مشاوره برای راهنمایی گوش می دهند. در آرزوی جراحی تغییر جنسیت هستند و برای آن تلاش می کنند.
6. ترانس سکشوال واقعی (با شدت بالا)
جنسیت ذهنی فرد قاطع و مصمم است. یا جسم آنها مردانه و روحی زنانه دارند. یا اینکه به ندرت جسم آنها زنانه و روحی مردانه دارند. در پوشش ظاهری و زندگی اجتماعی خود در قامت جنس مخالف فیزیکی خود طاهر می شوند. تا حد الامکان به صورت یک زن و با مسئولیت های اجتماعی یک زن زندگی می کنند. پوشش زنانه تا حدودی نارضایتی وی را کم می کند و نارضایتی جنسی دارد. تمایلات آن شدیدتر از حالت پنجم است.
در صورتی که روح زنانه داشته باشند شدیداً و تنها مایل به رابطه عاشقانه با یک مرد و اگر روح مردانه داشته باشند با یک زن دارند. یعنی از لحاظ فیزیکی تمایل شدید به همجنس دارند، مایل به بچه دار شدن هستند و ممکن است ازدواج کنند. مصرانه و شدیداً مایل به انجام جراحی تغییر جنسیت بوده و در اکثر مواقع هم به آن دست پیدا می کنند. برای آرامش و راحتی از هورمون استفاده کرده و به آن احساس نیاز می کنند. روان درمانی را تنها به دلیل دستیابی به آرامش و راهنمایی قبول می کنند. اگر جسم آنها مردانه باشد از اندام های جنسی خود به شدت نفرت دارند و در صورت ناامید شدن از تغییر جنسیت ممکن است اقدام به قطع عضو و صدمه زدن به خود کنند.
هری بنجامین در ادامه یادآور می شود که این حالات قطعاً شش نوع نیست و ممکن است حالات دیگری نیز باشد که شفاف و واضح نیستند.
نکته ای که در اینجا به جهت اهمیت آن در عرصه بین المللی و در مباحث حقوق بشری لازم است بیان گردد تفاوت فاحش میان انسان های دوگانه یا ترانس سکشوال ها با هم جنس بازان است. همانگونه که گفته شد در انسان های دوگانه (حالت پنجم و ششم) روح و جسم قبل از جراحی و تغییر جنسیت نسبت به یکدیگر واگرایی داشته که با تغییر جنسیت قالب فیزیکی فرد برای دریافت روح مورد نظر مهیا گردد. اما در بحث هم جنس بازان موضوع کاملاً متفاوت است و آن این است که هم جنس بازان به عنوان مثال اگر مرد باشند دارای جنسیت ذهنی و فیزیکی کاملاً مردانه بوده و هیچ تمایلی برای تغییر جنسیت خود و یا استفاده از هورمون ندارند. آنها می خواهند مرد بمانند ولی تنها با همجنس خود زندگی و نزدیکی کنند.