فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان یک فناوری پیشرفته از اصلی ترین سرمایه گذاری های جدید قلمداد می شود. اکنون بیش از چهار دهه از اختراع اینترنت می گذرد و جهان شاهد رشد بسیار چشمگیر این پدیده بوده است. امروزه یکی از فناوری های نوین، شبکه های اجتماعی مجازی است. ما در عصر شبکه ها زندگی می کنیم و در تنها چند دهه اخیر، میلیاردها نفر با استفاده خلاقانه از رسانه های اجتماعی و با اتصال به شبکه ای جهان گستر، زندگیشان را تغییر داده اند. ما از شبکه های اجتماعی مجازی استفاده می کنیم تا دوستان و خانواده مان را به خود نزدیکتر کنیم، به همسایگان و هم دانشگاهیان دسترسی یابیم، به بازار محصولات و خدمات نیرو بخشیم.
اینترنت و به وجود آمدن احساس تنهایی و خیانت زناشویی
نخستین بار بحث شبکه های اجتماعی در دانشگاه ایلی نیوز در ایالات متحده آمریکا در سال ۱۹۶۰ مطرح شد،پس از آن در سال ۱۹۹۷ نخستین سایت شبکه اجتماعی با نام سیکس دیگریس (شش درجه) راه اندازی شد. در سال ۱۳۸۷ بود که مفهوم شبکه های اجتماعی به طور گسترده با حضور اورکات در میان کاربران ایرانی رواج پیدا کرد و در مدت کوتاهی آنقدر سریع رشد کرد که پس از برزیل و آمریکا، ایران سومین کشور حاضر در اورکات بود.
بر اساس تعریف دیکشنری آکسفورد شبکه های اجتماعی به دو صورت تعریف شده است:
- شبکه ای از تعاملات اجتماعی و روابط شخصی
- وب سایت اختصاصی یا برنامه های دیگر که به کاربران امکان برقراری ارتباط با یک دیگر از طریق ارسال اطلاعات، نظرات، پیام ها، تصاویر می دهد.
در هر دو تعریف از واژه شبکه های اجتماعی بر شبکه ای از تعاملات تاکید شده است. شبکه های اجتماعی سرویس هایی هستند که به افراد اجازه می دهند:
- یک پروفایل عمومی یا تقریبا عمومی را در یک محیط اینترنتی بسازند که شامل بخشی از مشخصات است که فرد مایل است دیگران درمورد او بدانند و در صورت تمایل عکس شخص نیز در آن وجود دارد.
- لیستی از دوستان خود و تمام کاربرهای این شبکه را در اختیار داشته باشند و برای یافتن دوستان قدیمی خود و ایجاد روابط جدید از آن استفاده کنند.
- امکان نظر دادن بر روی نوشته ها و عکس های دوستان خود و همچنین چت کردن را دارند.
به گزارش خبرگزاری مهر در سال ۱۳۹۶ در آماری که از سوی اتحادیه جهانی مخابرات منتشر شده است. ۵۲/۱۸ درصد خانوار ایرانی به اینترنت دسترسی دارند و میزان مشترکان موبایل باند پهن نیز به ازای هر ۱۰۰ نفر ایرانی ۲۰/۲ نفر اعلام شده است. همچنین نتایج نظر سنجی ایسپا (مرکز افکار سنجی دانشجویان ایران) به نقل از سایت خبری تابناک در بهمن ۹۵ نشان داد، ۸۱ درصد جوانان ۱۸ تا ۲۹ سال و ۶۷ درصد گروه سنی ۱۲ تا ۱۷ سال در شبکه های اجتماعی عضویت دارند. در بین ایرانیان بیشترین عضویت مربوط به شبکه اجتماعی تلگرام است با ۲۴ میلیون عضویت این آمار نشان دهنده استقبال گسترده نسل دانش آموز و دانشجو از این فناوری جدید است.
تعامل با دیگران و یادگیری از طریق تجربه، یکی از روش های مطلوب برای رشد فکری و اجتماعی دانشجویان است؛ اما زمانی که دانشجویان زمان زیادی را با اینترنت و شبکه های اجتماعی مجازی سپری می کنند، انگیزه اش برای تعامل با دیگران کم شده، توانایی کمتری در حفظ دوستی های واقعی داشته، وقت کمتری را صرف صحبت با خانواده نموده و احساس تنهایی و انزوا روز به روز در او گسترش می یابد.
احساس تنهایی در جامعه امروزی
امروزه با توجه به پیشرفت تکنولوژی و ماشینی شدن زندگی، یک پدیده در جهان احساس تنهایی است که بیشتر مردم با آن دست به گریبان هستند؛ به طوری که نیاز به خدمات مشاوره ای در کلینیک های روان شناختی روز به روز در حال افزایش است. این احساس در روانشناسی سابقه ای کوتاه دارد، اما در فلسفه، ادبیات و مذهب آثار بسیاری را میتوان یافت که به آن پرداخته اند.
احساس تنهایی زمانی به وجود می آید که تماس و رابطه فرد با دیگران کاذب باشد؛ به نحوی که تجربه عاطفی مشترکی برای این رابطه دو جانبه فرد با دیگران متصور نباشد و انسان در فرایند تماس با دیگران، ارتباط حقیقی و صمیمانه نداشته است. احساس تنهایی تجربه ناخوشایندی است که در پاسخ به نارسایی های کمی و کیفی در روابط اجتماعی ظاهر می شود.
خیانت زناشویی
شبکه اجتماعی می تواند زمینه ساز افزیش خیانت زناشویی و کاهش در روابط در زوجین شود. امروزه یکی از زمینه های زندگی، مسئله خیانت است. خیانت در ازدواج به معنی بی وفایی و عدم تعهد به ازدواج و برقراری هرگونه ارتباط عاطفی و جنسی با جنس ناهمسان است.
از صفر تا صد مشاوره ازدواج
- خیانت در ازدواج عامل بزرگ عدم رضایت زناشویی و همچنین زمینه اصلی تعارض ها و ناسازگاری های زناشویی و جنسی و یکی از برجسته ترین مشکلات در روابط زناشویی و طلاق زوجین به شمار آورده می شود. پژوهش ها نشان داده اند که روابط فرا زناشویی در جوامع امروزی و نوین رخدادی شایع شده است و همه گیر ترین چالشی است که پای زوجین را به درمان می گشاید.
خیانت زمانی اتفاق می افتد که یکی از زوج ها بر این باور باشد که زندگی زناشویی او وفادارانه است؛ در صورتی که زوج دیگر به طور پنهانی این پیمان را شکسته است؛ اما امروزه با توجه به دگرگونی در روابط اجتماعی و همچنین تغییر در نگرش ها علاوه بر روابط جنسی به طور خاص، داشتن سر و سر با فرد دیگر، شیفتگی و محبت نامتعارف، روابط عاطفی فراتر از دوستی عادی، استفاده از پورنوگرافی، ارتباط نامتعارف در فضاهای مجازی نیز در این تعریف می گنجد.
۳ نوع از خیانت
امروزه خیانت با استفاده از وسایل ارتباط جمعی با ابزارها و راه های جدیدی پا به عرصه گذاشته است. لازم است بدانیم خیانت در سه شکل یا سه نوع دسته بندی می شود و اشاره به این سه نوع در جلسات مشاوره خیانت مفید خواهد بود:
خیانت عاطفی
تنها دلبستگی است که میان فرد با نفر سومی ایجاد می شود و او معتقد است که تا زمانی که دیگری نمی داند به کسی صدمه ای وارد نخواهد کرد.
خیانت جسمی (جنسی)
در این نوع خیانت تنها در جهت ارتباط جسمی می باشد و هیچ علاقه ای فرد به نفر سوم نخواهد داشت.
خیانت عاطفی – جسمی
این نوع خیانت بعد عاطفی و جسمی را در مجموع داشته و فرد علاوه بر ایجاد رابطه جسمی، رابطه عاطفی هم در آن برقرار می کند.
هر سه نوع خیانت ذکر شده به راحتی از طریق اینترنت و فضای مجازی امکان پذیر است و با استفاده از فضای مجازی احساس تنهایی نیز گسترش یافته است. آسیب شناسان معتقدند که در سال های اخیر خیانت زناشویی افزایش یافته است. این در حالی است که خیانت زناشویی ساختار خانواده و در پی آن احساس تعلق زناشویی را تهدید می کند.
از سویی، مطالعات حاکی از آن است که روابط فرا زناشویی یک عامل پیش بینی مهم برای خشونت های زناشویی و طلاق می باشد. همچنین این نوع روابط موجب بروز اختلالات پس از سانحه روانی و هیجانات مانند افسردگی، خشم، از دست دادن هویت و احساس بی ارزشی در همسر زخم خورده می شود. علاوه بر آن باعث بروز احساس تردید، افسردگی و عذاب وجدان در همسر عهد شکن می شود.
مرکز مشاوره روانشناسی رهیاب: اینترنت و تاثیر آن در خیانت همسران
