اختلال تبدیلی که در گذشته تحت عنوان بیماری هیستری شناخته می‌شد، اختلال روانی نسبتا شایعی است که بازتابی از تعارضات ناخودآگاه میباشد. و با اینکه به ظاهر نشان دهنده یک بیماری جسمی است اما در حقیقت بیماری روانشاختی است نه جسمی.
اختلال تبدیلی در میان چه افرادی بیشتر است؟
اختلال تبدیلی در تمام سنین از کودکی تا کهنسالی دیده میشود. ولی معمولاً شروع آن قبل از 10 سالگی و پس از 35 سالگی نادر است. تقریبا یک سوم مردم در کل دنیا در طول عمر خود دچار بعضی از علایم اختلال تبدیلی می‌شوند، ولی الزاماً بیمار هیستری نیستند. بیماری اختلال تبدیلی در زنان حداقل 2 برابر شایع تر از مردان است. و سمت چپ بیشتر از سمت راست درگیر است. این اختلال در افراد کم سواد و طبقات پایین اقتصادی و روستاییان و همچنین افراد نظامی که موقعیت‌های جنگی را تجربه کرده‌اند بیشتر دیده میشود. و همچنین این اختلال تاحدودی ناشی از یادگیری فرزندان از والدین میباشد.
علت به وجود آمدن اختلال تبدیلی هیستری
اختلال تبدیلی یا هیستری در اثر واپس زدن تعارضات ناخودآگاه و تبدیل اضطراب به یک علامت جسمی ایجاد میشود. در واقع در این اختلال شخص به دیگران چنین القا می‌کند که نیاز به توجه ویژه و درمان‌های به خصوص دارد. و همچنین این وضع یک ابزار غیرکلامی برای کنترل کردن یا بازی دادن دیگران میباشد. در تصویربرداری از مغز این افراد مشخص شده متابولیسم نیمکره غالب کاهش و برعکس متابولیسم نیمکره غیر غالب افزایش می‌یابد.
علایم وجود اختلال تبدیلی یا هیستری
اختلال تبدیلی علائم متعددی دارد که مهمترین و شاخص‌ترین علائم آن عبارتند از
- بی حسی و مورمور شدن در اندام‌‌ها، کری، کوری، حرف نزدن و فلج عمومی بدن
- علایم حرکتی نیز شامل حرکات غیرطبیعی، اختلال در راه رفتن، ضعف عمومی، فلج، لرزش، تیک و حرکات پرتابی می باشد
- تشنج های کاذب علامت دیگری در اختلال تبدیلی است و تفکیک آن ها از تشنج های واقعی گاهی سخت است.
از آنجاییکه بیمار مبتلا به اختلال تبدیلی یا هیستری با جلب توجه دیگران به منافع خود میرسد، همین موضوع موجب تکرار این رفتار میشود. علایم ایجاد شده کوتاه مدت بوده و معمولا خود به خود برطرف می‌شوند. در حقیقت بیمار مبتلا به اختلال تبدیلی سعی در تظاهر به بیماری جسمی می‌کند، در حالی که مبتلا به آن نیست. او با این کار نظر دیگران را جلب می‌کند و به مقاصد و منافع خود میرسد.
درمان اختلال تبدیلی یا هیستری
- روان درمانی: یکی از روش‌های درمان موثر برای اختلال تبدیلی یا هیستری، روان درمانی میباشد. یکی از مهمترین راهکارهای درمانی برای اختلال هیستری که در روان درمانی نیز اعمال میشود، برقراری ارتباط درمانگر با بیمار است.
- استفاده از دارو: برای درمان اختلال تبدیلی یا هیستری گاهی اوقات می‌توان از داروهای ضداضطراب و همچنین آرام سازی عضلانی (ریلاکسیشن) استفاده میشود.
اختلال تبدیلی یا هیستری جمعی
اختلال تبدیلی جمعی یا هیستری جمعی یکی از جالب‌ترین انواع هیستری‌ها است. اختلال تبدیلی جمعی یا هیستری جمعی شامل گسترش سریع و ناگهانی یک علامت یا یک سری علایم در یک گروه از افراد سالم است. که هیچ توجیه فیزیکی و طبی برای آن یافت نشده است. در واقع این افراد در یک مجموعه به طور ناگهانی اعتقاد پیدا می‌کنند که به وسیله یک عامل خارجی بیمار شده‌اند. به تعبیری دیگر هیستری جمعی بروز یک سری علایم فیزیکی در عده‌ای از افراد به صورت دسته جمعی است ولی در اصل از یک علت روانی منشأ می گیرند و جنبه جسمانی ندارد. از اصول درمانی اختلال تبدیلی یا هیستری جمعی حفظ خونسردی و آرامش، جدا کردن افراد مبتلا از غیرمبتلا، خالی کردن محل بروز برای بررسی دقیق میباشد. مثلا اگر اختلال هیستری در مدرسه رخ داده باشد بهترین کار تعطیل کردن مدرسه و بررسی دقیق تمام علت‌‌‌های احتمالی، بهره‌‌گیری از تکنیک‌‌های کاهش اضطراب و… میباشد.
یک پیشنهاد مناسب برای حل اختلالات روانی
اگر شما و نزدیکانتان دچار اختلالات روانی شده‌اند حتماً بایستی سریعاً به روانشناس و مشاور متخصص مراجعه کنید. چرا که اختلالات روانی اگر به موقع شناسایی و درمان نشوند، ممکن است وارد مرحله‌ی حادتری شوند و عوارض و لطمات بیشتری متوجه بیمار شود. اگر پیدا کردن مشاور خوب و رفت و آمدهای وقتگیر، اذیتتان می‌کند، یا نیاز فوری به مشاوره دارید، کافی است فقط تلفن خود را بردارید، و بدون نیاز به مراجعه حضوری، و تنها با یک تماس از مشاوران و روانشناسان تهران در زمینه‌های مختلف بهره‌مند شوید.
