ازدواج سفید، یکی از شیوه های جدید و در عین حال غیر رسمی ارتباط با جنس مخالف می باشد که طرفین رابطه بدون هیچگونه علقه حقوقی، قانونی و رسمی زندگی مشترک با یکدیگر را آغاز می نمایند. بر همین اساس و به جرأت می توان اذعان نمود که مفهوم تعهد و پایبندی نیز در ازدواج سفید هیچ جایگاهی ندارد.
از آنجایی که زمان مشخصی برای خاتمه دادن به این نوع ازدواج در نظر گرفته نمی شود، بنابراین طرفین رابطه در هر زمانی که اراده کنند، می توانند عطای این ازدواج را به لقایش بخشیده و از آن خارج شوند. از یک طرف، در جامعه ما تحت تاثیر ارزش ها و آموزه های شرعی، اسلامی، اخلاقی، قانونی و عرفی این نوع ازدواج علاوه بر ناپسند و مذموم بودن، هیچ محلی از اعراب ندارد. از طرف دیگر، این پدیده در قوانین موضوعه کشور نیز از هیچگونه تعریف و مصداقی برخوردار نمی باشد.
بر همین اساس، غالباً ازدواج سفید به صورت مخفیانه صورت می پذیرد. همچنین آمار جامع و کاملی هم از تعداد این نوع ازدواج در دسترس نمی باشد. به همین جهت، با قاطعیت می توان اظهار نمود که ازدواج سفید از هیچگونه وجه حقوقی و مشروعیت اجتماعی بهره نمی برد.
نیم نگاهی به تاریخچه و قدمت ازدواج سفید
ریشه و منشأ ازدواج سفید را باید در لایه های فرهنگ و رسوم جوامع غربی جستجو کرد. این موضوع در این جوامع به عنوان یک پدیده کاملاً عادی و معمولی تلقی می شود. به عبارت دیگر، آغاز زندگی مشترک خارج از چارچوب و رسومات دولتی و قوانین قضایی در فرهنگ غربی، امری کاملاً عادی و معمولی قلمداد می گردد.
این پدیده برای نخستین بار به وسیله جنبشی تحت عنوان آزادی زنان در کشور آمریکا موجودیت خود را اعلام نمود. هدف این جنبش، ایجاد یک شرایط برابر و عادلانه برای قشر زنان در جامعه آمریکا، از طریق پایه گذاری تحولات تاثیر گذار و مؤثر در لایه های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی این کشور را در نظر داشت. سرانجام و در اثر فعالیت ها و اقدامات این جنبش، پدیده ای به نام انقلاب جنسی در این شرایط قد علم کرد.
پدیداری انقلاب جنسی سبب رنگ باختن معیارهای ضد تبعیض و عدالت جویانه و ایجاد ابتذال، رفتارهای خارج از قاعده و نامتعارف و ناهنجاری های اجتماعی گردید. آغاز زندگی مشترک بدون در نظر گرفتن معیارهای رسمی و قانونی و ترویج ازدواج سفید در این دوران شکل گرفت.
از سوی دیگر، در جامعه ما متاثر از فرهنگ و ارزش های مذهبی و اعتقادی، ازدواج به شیوه کاملاً سنتی و رسمی موضوعیت پیدا می کند. بر همین اساس، اغلب افراد تبعیت از این رسوم و آداب رسمی را در دستور کار خود قرار می دهند. بنابراین، در صورت سرپیچی و خارج شدن فرد از این اصول، مورد سرزنش و شماتت خانواده ها واقع می شود. بر همین اساس، پدیده ازدواج سفید در ایران به عنوان یک کار خارج از اصول در نظر گرفته شده و مذموم و وقیح به شمار می رود. شایان ذکر است که قانون موضوعه کشور نیز تعامل برقرار کردن خارج از اصول و چارچوب های شرعی را غیر موجه و غیر قانونی می پندارد.
دلایل اصلی و حائز اهمیت متمایل شدن افراد به ازدواج سفید
به طور کلی، برای سوق پیدا کردن افراد به سمت و سوی ازدواج سفید و گسترش این پدیده، مؤلفه های بسیاری را می توان برشمرد. بر این اساس، مشکلات اقتصادی، یکی از این مؤلفه ها به شمار می آید. بدون تردید، نقش و اهمیت مسائل اقتصادی در ابعاد مختلف زندگی انسان را نمیتوان نادیده گرفت.
از آنجایی که مشکلات اقتصادی در بطن جامعه بشدت احساس می شود، فشارها و مشکلاتی مضاعفی را به ویژه برای افرادی که نیت ازدواج دارند، با خود به همراه می آورد. به همین جهت، بسیاری از افراد به سبب فراهم نبودن بستر مناسب برای کار، مسکن و سرمایه و عدم برخورداری از شرایط اقتصادی مطلوب، امکان داشتن تعهد رسمی در مقوله ازدواج را در خود نمی بینند. بر همین اساس، به سمت پدیده هایی نظیر ازدواج سفید رهنمون می شوند. بالا رفتن سن ازدواج به ویژه برای جوانان نیز در این زمینه بسیار تاثیر گذار و مؤثر می باشد.
پیشنهاد می کنیم بخوانید: موانع ازدواج جوانان کدام است؟
بدون اغراق، اقدام به ازدواج باید در یک دوره زمانی معین و خاص انجام پذیرد. بالا رفتن سن ازدواج علاوه بر ایجاد نوعی سردرگمی، زمینه های لازم برای هدایت احساسات و عواطف جنسی و انحراف افراد را فراهم می آورد. رها شدن از محدودیت ها و تعهدات مرتبط با ازدواج، عدم اعتقاد و باور مقوله ازدواج، افزایش چشمگیر آمار طلاق، عدم تمایل به مسؤولیت پذیری و محک زدن و سنجیدن رابطه، از دیگر دلایل مهم سوق پیدا کردن افراد به سمت ازدواج سفید می باشد.
ازدواج سفید و مشکلات و معضلات آن
ازدواج سفید علی رغم اسم و عنوان ظاهری خود، نه تنها سفید نبوده بلکه سرآغاز مشکلات و معضلات تیره و تاری می باشد. عدم تعهد و پایبندی، یکی از مشکلات بسیار مهم و حائز اهمیت در این نوع رابطه به شمار می رود. بدون تردید، طرفین رابطه در ازدواج سفید هیچگونه وفاداری و پایبندی را در قبال همدیگر قائل نیستند. عدم پذیرش و پشتیبانی خانواده ها چه در قالب حمایت مالی و چه عاطفی، خیانت جنسی، عدم وفاداری، عدم امنیت از رابطه، برخوردار نبودن از آینده منسجم و وقت گذرانی، در زمره دیگر مشکلات عدیده ازدواج سفید تلقی می شود.
