ازدواج فامیلی:
تا يک قرن اخير به دليل اينکه بشر عوامل بيماريزا را نمي شناخت ازدواج فامیلی تنها معضل نبود، بلکه يک امر مطلوب به شمار مي آمد.
با پيشرفت و بهبود شرايط اقتصادي، اجتماعي و مبارزه با بيماري هاي عفوني،مرگ و مير کودکان کاهش يافته و منجر به افزايش اهميت بيماريهاي ژنتيک در جامعه شد.
در حال حاضر انتقال بيماريها از بيماري هاي عفوني به سمت بيماريهاي ارثي و ژنتيکي مي باشد.
در اين ميان نقش ژنتيک اجتماعي در بررسي تاثيرات شهرنشيني، مدرنيزه شدن،
کنترل جمعيت و نيز تمايل به داشتن خانواده هاي کوچکتر در ميزان شيوع بيماريهاي اتوزومال مغلوب مهم به نظر ميرسد.
درر واقع مي توان بيان کرد که با پيشرفت علم ژنتيک مشخص شد که ازدواج فامیلی يکي از عوامل مهم بيماريهاي ارثي است.
ازدواج هاي فاميلي نه تنها، احتمال مبتلا شدن فرزندان به بيماري هاي ارثي را افزايش مي دهد
بلکه باعث ازدياد اين بيماريها و ژنهاي بيماري زا در نسل هاي آينده مي شود.
بر اساس آمارهاي جهاني سه تاچهار درصد مرگ و مير نوزادان به دليل اختلالات ژنتيکي رخ مي دهد.
خطر ايجاد بيماري مادرزادي در هر حاملگي در جمعيت عادي حدود 2.5 درصد مي باشد.
همچنين تحقيقات مختلف بيانگر اين مطلب است که:
ميزان معلوليت، خطر مرده زايي و مرگ نوزادان و ناهنجاري هاي مادرزادي در ازدواج هاي فاميلي بسيار بيشتر از ازدواج هاي غير فاميلي است
به عبارت ديگر مي توان گفت احتمال تولد کودک معلول در ازدواج هاي فاميلي دو تاسه برابر ازدواج هاي غير فاميلي است.
در حال حاضر ازدواج هاي فاميلي در بعضي از کشورهاي پيشرفته و صنعتي ممنوع شده
با توجه به اين مطلب که ازدواج فامیلی در ايران به عنوان يک الگوي ازدواج هنوز پايدار است
و ممکن است به دلايل گوناگون در آينده نيز ادامه داشته باشد،
لذا با شناخت ابعاد مختلف اين پديده به ارائه راهکارهاي عملي و کاربردي در جهت کاهش ازدواج هاي فامیلی پرخطر و
در نتيجه کاهش ناهنجاريها و بيماريهاي ژنتيکي کودکان گامي موثر برداريم.
ازدواج هاي فامیلی در وراثت انسان بسيار با اهميتند و از آنجا که خويشاوندان نزديک شانس بيشتري از غير خويشاوندان براي داشتن ژنهاي مشابه دارند،
فرزندان حاصل از اين نوع ازدواجها ژنهاي مشابه بيشتري را نسبت به فرزندان حاصل از ازدواج غير خويشاوندي دارا خواهند بود.
دانشمندان معتقدندکه در ازدواجهاي فامیلی، وجود ژن هاي معيوب در دنياي مشترک، موجب انتقال ژنتيکي بيماري به فرزندان مي گردد
و ژنهاي مشترک اختلال برانگيز، در شيوع انواع بيماريها دخيل هستند.
حال اين سوال مطرح مي شود که باتوجه به پيشرفت علم ژنتيک و وجود مراکز مشاوره ژنتيک
آيا ازدواج فامیلی بايد انجام بگيرد يا اينکه اين گونه ازدواج بايد طرد شود ؟
باید بدانید که برای کاهش نگرانیهای هنگام بارداری، با مراجعه به یک مشاور ژنتیک میتوانید از او کمک بخواهید،
مشاور ژنتیک فردی است که با توجه به شجره نامه فامیلی شما، پرسشهای خاصی از شما کرده و تحت نظر او آزمایشهای لازم انجام میشود،
بدین ترتیب خطر بروز اختلالات ژنتیکی بررسی شده
و در نهایت در صورت لزوم در انتخاب اقدام متناسب با ملاحظات اخلاقی، مذهبی، پزشکی و گزینههای جایگزین، به شما یاری میدهد.
باید توجه داشت با ازدواج فامیلی، احتمال بروز بسیاری از اختلالات ژنتیکی فوق و اختلالات دیگر افزایش پیدا میکند،
پس بهتر است قبل از اقدام به ازدواج فامیلی حتماً با یک مشاور ژنتیک مشورت کرده
و میزان بروز و درصد احتمال وجود بیماری ژنتیک را محاسبه نمایید تا شاهد رنج و درد ناشی از ابتلا به بیماری ژنتیکی در فرزندانتان نباشید.
حتی اگر موفق به سقط جنین بیمار خود شوید باز هم این امر ممکن است،
عواقب جسمی و روحی جبران ناپذیری با خود به همراه داشته باشد.
سابقه بیماریهای ژنتیکی در خانواده مانند:
تالاسمی، سلول داسی شکل، دوشن، سیستیک فیبروزیس و سابقه ناشنوایی و نابینایی مادرزادی در خانواده،
همچنین اختلالات پوستی مانند:
لکههای شیر قهوهای در نوروفیبروماتوز، انواع اختلالات قلبی، سابقه خانوادگی سرطان بویژه سرطان روده، تخمدان و پستان، سابقه خانوادگی آلزایمر و هانتینگتون نیز از جمله مواردی هستند که نباید نادیده گرفته شوند
و این ذهنیت که شاید جنین درگیر بیماری نشود، شما را به جهت اشتباه و یک تصمیمگیری نادرست و شاید یک عمر پشیمانی سوق خواهد داد.
بینایی مادرزادی و ازدواج فامیلی
اختلال دید در نوزادان میتواند بهصورت نابینایی کامل یا کمبینایی ظاهر شود.
علائم کمبینایی مادرزادی معمولا از زمان تولد یا 1 تا 2 سال بعد از آن بروز پیدا میکند.
این اختلال علل مختلفی دارد اما در اغلب موارد بهدلیل بیماریهای ارثی و ازدواج فامیلی ایجاد میشود.
از شایعترین علل کمبینایی مادرزادی میتوان به بیماریهای:
شبکیه، بیماریهای مربوط به عصب بینایی،آبسیاه، آبمروارید، کدورت قرنیه، شبکوری، آلبینیسم اشاره کرد.
فنیل کتونوریا و ازدواج فامیلی
فنیل کتونوریا (PKU) یک اختلال ژنتیکی اتوزومال مغلوب یعنی وابسته به کروموزم های غیرجنسی است،
بنابراین این بیماری در صورتی بروز می کند که فرد دو ژن معیوب بیماری را هم از پدر و هم از مادر خود دریافت کند.
بروز فنیل کتونوری در کودکان والدینی که هر دو حامل این ژن باشند (معمولا در ازدواج فامیلی این احتمال بالاتر است) 25 درصد است.
کودکان مبتلا به این بیماری در بدو تولد ظاهرا شبیه به کودکان سالم هستند و هیچ علائمی را نشان نمی دهند،
اما اثرات این بیماری خیلی زود با صدماتی جبران ناپذیر آشکار می شود،
که متاسفانه در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع برای این کودکان دیگر نمی توان هیچ کاری انجام داد.
معمولا چه نوع بیماریهای ژنتیکی ای به دنبال ازدواج فامیلی به وجود میآید ؟
در ایران ازدواج فامیلی باعث رواج بیماری ژنتیکی زیادی شده است،
مثلا رواج ازدواج فامیلی را از علل مهم ابتلای کودکان به بیماری تحلیل عضلانی «دیستروفی عضلانی» میدانند.
همچنین در ایران آمار نوزادان مبتلا به بیماری «فنیل کتونوری»، از سطح جهانی بیشتر است و علت این فراوانی، ازدواجهای فامیلی بیشتر است.
همچنین به علت بالا بودن میزان ازدواج فامیلی، میزان ابتلا به بیماریهای نقص ایمنی اولیه در سالهای اخیر افزایش یافته است.
با توجه به اینکه مهمترین عامل معلولیت و بیماری ژنتیکی در کشور، ازدواج فامیلی هستند،
اگر این روند افزایشی ازدواج فامیلی ادامه یابد،
در آینده معلولیتهای شدید یا خفیف ذهنی و جسمی به یکی از معضلات کشور تبدیل خواهد شد.
ازدواج فامیلی و بیماری های مادرزادی
بسیاری از بیماریهای مادرزادی در ازدواجهای فامیلی ایجاد میشوند.
درواقع، ژنهای نهفته بیماری در بدن پدر و مادر میتوانند با ازدواجهای فامیلی، خود را بهصورت ژن بارز در فرزند نشان دهند.
متاسفانه در مشاوره ژنتیک پیش از ازدواج امکان بررسی تمام ژنهای بدن وجود ندارد.
در آزمایشهای ژنتیک معمولا فقط بیماریهایی مورد بررسی قرار میگیرند که زن و مرد از وجود آن در خانواده خود آگاهی دارند.
این در حالی است که اغلب افراد فقط از بیماریهای خانوادگی تا نسل پدربزرگ و مادربزرگ خود باخبر هستند
و از وضعیت سلامت نسلهای قبل از آن اطلاعی ندارند.
به همین دلیل با آزمایش ژنتیک هم نمیتوان از بروز تمام بیماریهای مادرزادی پیشگیری کرد.
بهترین راه پیشگیری از این بیماریها، خودداری از ازدواجهای فامیلی است.
خدمات مرکز مشاوره تلفنی خانواده صدای رهیاب
- مشاوره طلاق تلفنی
- مشاوره خانواده تلفنی
- مشاوره ازدواج تلفنی
- مشاوره زناشویی تلفنی
- مشاوره جنسی تلفنی
- مشاوره خیانت تلفنی
- مشاوره زندگی مشترک نلفنی
- مشاوره زنان تلفنی
- مشاوره بارداری تلفنی
- مشاوره جوان تلفنی
- مشاوره نوجوان تلفنی
- مشاوره کودک تلفنی
- مشاوره نوزاد تلفنی