ترس همواره یکی از جنبه‌های زندگی انسان بوده است و به عنوان یکی از نیازهای انسان برای بقا شناخته می‌شود. ترس باعث دور ماندن انسان از خطرات شده و به حفظ جان و سلامت او کمک می‌کند. شدت و موضوع ترس‌های انسان در طی زندگی متفاوت و تغییر پذیر است و در دوره‌های مختلف زندگی وی دچار تحول می‌شود.
یکی از مهمترین دوره‌های زندگی انسان، دوره کودکی است که تاثیر مستقیم و چشم گیری بر روی شکل گیری شخصیت و خلق و خوی بزرگسالی او دارد. ترسیدن از بعضی چیزها در دوران کودکی طبیعی و نرمال تلقی می‌شود، اما در مورادی نیز ممکن است بیش از حد معمول ظاهر شود. در ادامه خواهیم دید که ترس‌های طبیعی کودکان چیست، کودک ترسو چه ویژگی‌هایی دارد و چگونه باید با کودک ترسو رفتار کنیم .
آیا با یک کودک ترسو طرف هستید؟
کودکان ممکن است از موضوعات زیادی دچار ترس و وحشت شوند. همانطور که گفتیم، هرکدام از آن‌ها در دوره‌ای خاص طبیعی و نرمال تلقی می‌شوند و نباید از بابت آن‌ها نگرانی به خرج دهید. در ادامه، ترس‌های طبیعی کودکان در دوره‌های سنی مختلف و در طول رشد را معرفی کرده و توضیح می‌دهیم. پس اگر واکنش‌ها و رفتار فرزند شما در این محدوده است، با یک کودک ترسو طرف نیستید و جای هیچگونه نگرانی نیست.
ترس های نوزاد
نوزاد انسان از شنیدن صداهای بلند و آزاردهنده وحشت زده می‌شود. جیغ و گریه شدید نوزاد بر اثر ترس از صداهای بلند یک واکنش طبیعی است که جای نگرانی ندارد. البته باید تمام تلاش خود را بکنید که نوزاد را از چنین موقعیت هایی دور کنید.
ترس کودک در ۶ تا ۱۸ ماهگی
از مهمترین و برجسته ترین ترس‌های این دوران، ترس از افراد غریبه است. کودکان در این شرایط خود را به والدین خود میچسبانند و یا از گردن آن‌ها آویزان می‌شوند.
کودک ترسو ۲ تا ۵ سال
به دلیل بالا بودن قوه تخیل کودک در این دوره، ترس از چیزهایی که واقعا وجود ندارند، از ویژگی‌های طبیعی آن است. برای مثال، کودک از هیولاهایی که در سایه‌ها پنهان شده اند می‌ترسد. واضح است که چیزی به نام هیولا وجود ندارد، اما تخیل کودک باعث ایجاد این تصور می‌شود.
ترس های نوجوانان
در سن نوجوانی، انسان معمولا درگیر ترس از موجودات خیالی مانند جن و اشباح و همچنین حوادث غیرمترقبه و ناگوار مانند سل و زلزله و طوفان است. این ترس‌ها در دوره نوجوانی طبیعی تلقی شده و نیازی به درمان و یا اقدامات دیگر ندارند.
نشانه های کودک ترسو
اما علاوه بر ترس‌هایی که در دوره‌های خاصی از کودکی طبیعی تلقی می‌شوند، مواردی نیز هستند که باعث تبدیل شدن فرزندتان به یک کودک ترسو می‌شوند. کودک ترسو مدام مضطرب و نگران به نظر می‌رسد و سعی می‌کند نزدیک والدین خود بماند. کودک ترسو معمولا اهل ریسک نیست و رغبتی به انجام دادن بازی‌های جدید نشان نمی‌دهد. نگرانی زیاد در بیماری و یا مرگ والدین نیز یکی از موضوعاتی است که می‌تواند به شما در مورد ترسو بودن کودکتان هشدار دهد. علاوه بر این‌ها، کودک ترسو معمولا ساکت است و خیلی کم صحبت می‌کند.
چگونه با کودک ترسو رفتار کنیم؟
اگر تشخیص دادید که ترس کودک شما با توجه به سن او طبیعی نیست و در واقع صاحب یک کودک ترسو هستید، باید در شیوه رفتار با او نکات مهمی را در نظر بگیرید تا بتوانید او را در کنار گذاشتن ترس‌هایش یاری کنید. در ادامه این نکته‌ها را برمیشماریم:
کودک ترسو را بدون اطلاع و به اجبار با ترسش روبرو نکنید
یکی از اشتباهات بزرگی که در مواجهه با کودک ترسو می‌توانید انجام دهید این است که او را مجبور به روبرو شدن با عامل ترس آور نمایید. تحت چنین شرایطی، نه تنها کمکی به کودک خود نکرده‌اید، بلکه باعث تشدید و از کنترل خارج شدن ترس او نیز خواهید شد. در عوض، باید شرایطی را فراهم کنید که کودک احساس کند روی موقعیت ترسناک تسلط دارد و خطری او را تهدید نمی‌کند.
پیش از مواجه کردن کودک با عامل ترس آور، از او بپرسید که آیا دوست دارد چنین کاری انجام دهد یا نه. از او بخواهید هر زمانی که احساس راحتی کرد به شما اطلاع دهد و به هیچ وجه در این زمینه عجله نکنید. در نظر داشته باشید که ممکن است کودک ترسو با اینکه به روبرو شدن با ترس خود رضایت داده، در میانه راه پشیمان شود. حوصله داشته باشید و او را درک کنید. فراموش نکنید که تنبیه کردن کودک ترسو در چنین موقعیتی اشتباه بزرگی است و علاوه بر تشدید ترسش، این احساس را به او القا می‌کند که از حمایت والدین خود محروم است.
با کودک ترسو همراه شوید و در کنارش بمانید
هنگامی که کودک ترسو به روبرو شدن با ترس خود رضایت داد، سعی کنید همراه او بمانید و به او اطمینان دهید که در کنار او خواهید ماند. به این ترتیب، کودک ترسو از حمایت و حضور والدین خاطر جمع خواهد شد که تاثیر بزرگی روی اعتماد به نفس و شجاعت او خواهد داشت. تشویق و حمایت کلامی ارزش زیادی برای کودک ترسو دارد و قدرت زیادی در مواجهه با عامل ترس آور به او می‌بخشد.
برای کودک ترسو داستان بگویید
تعریف کردن داستان‌هایی که دارای شخصیت‌های شجاع هستند، تاثیر زیادی روی کم شدن وحشت کودک دارد. نیازی نیست که داستان به طور مستقیم به ترس کودک اشاره کند، بلکه پیام مطلب اهمیت دارد. در خلال داستان‌ها و یا کارتون ها، کودک با قهرمان‌هایی روبرو می‌شود که ویژگی مشترک اغلب آن‌ها شجاعت است. به اون بگویید که او نیز می‌تواند قهرمان باشد و مانند یک قهرمان با ترس خود روبرو شود.
خودتان شجاع باشید
الگوهای اصلی و مهم کودکان، والدین آن‌ها هستند. کودک ترسو در صورتی که والدین شجاعی داشته باشد، با تقلید و الگوبرداری از آن‌ها، سعی می‌کند در رفع ترس‌های خود تلاش کند تا بتواند شبیه والدین خود باشد. بهترین روش برای ایجاد بهبودی در کودک ترسو این است که خودتان شجاع باشید.
صبور باشید
برای دستیابی به نتیجه مناسب در مورد یک کودک ترسو، صبر داشته باشید. اولویت خود را بهبود فرزندتان قرار دهید و نه سریع بودن پروسه درمان در این مسیر حتما از مشاوره کودک استفاده نمایید تا بتوانید بهترین تصمیمات را در رابطه با کودک خود متناسب با سنی که او در آن قرار دارد بگیرید.
در مواجهه با کودک ترسو مشاوره کودک را فراموش نکنید
همیشه می‌توانید از یک مشاوره کودک یا متخصص کمک بگیرید تا بهتر بتوانید با کودک ترسو خود ارتباط برقرار کرده و به بهبود وضعیت او کمک نمایید.
