لجبازی یک واکنش منفی و تدافعی است که به صورتهای گوناگونی بروز میکند. ناسزا گفتن، پرخاشگری، فریاد کشیدن و از این قبیل رفتارها نشانه های لجبازی به ویژه در کودکان میباشد. لجبازی در کودکان به ویژه در سنین ۲ تا ۳ سالگی بسیار رایج است، کودک لجباز از دستورات و خواستههای پدر و مادرش سرپیچی میکند. اما والدین باید به این نکته توجه کنند که کودک لجبازشان در این سن قادر به تغییر رفتار خود نیست، به همین دلیل والدین باید به فکر تغییر رفتار خود برای مقابله با لجبازی کودک باشند.
نحوه برخورد با کودک لجباز
لجبازی به دلایل مختلفی شکل میگیرد که برخی از این دلایل میتواند به سبب مشکلات جسمی یا مشکلات ذهنی و درونی کودک به وجود آید. کنار آمدن با کودک لجباز میتواند والدین را خسته و سر خورده کند و آنها را به سمت رفتارها و واکنشهایی کشاند که تاثیر منفی بیشتری در کودک ایجاد کند.
تنبیه کردن و نشان دادن واکنش شدید یا از طرف دیگر بیتوجه بودن و اهمیت ندادن به این مسئله، نمیتواند کمکی به تغییر رفتار کودک لجباز کند و ممکن است باعث ایجاد دیدگاه منفی در ناخوداگاه کودک شود. این امر میتواند موجب بروز رفتارهای منفی در آینده گردد و کودک به صورت هدفدار خشم خود را بروز دهد.
به همین دلیل توصیه میشود در برابر کودک لجباز خود به هیچ عنوان بی توجه نباشید و در جهت رفع این مشکل حتما وارد عمل شوید. در کنار راهنمایی هایی که در این مقاله به شما می شود می توانید از یک مشاوره کودک نیز راهنمایی های لازمه را دریافت نمایید تا بهتر بتوانید با کودک لجباز خود مدارا کنید.
توجه به کودک لجباز
کودکان نیاز دارند تا دیده شوند و مورد توجه قرار گیرند. این توجه از طریق بازی با آنها، صحبت کردن و پاسخ دادن به پرسشهای بی پایان آنها انجام میشود. توجه نداشتن و یا کم توجهی به کودکان میتواند به مرور باعث بروز لجبازی و بهانه گیر شدن آنها گردد. کودکان گاهی در برابر کم توجهی با نشان دادن رفتارهای منفی و لجبازی میخواهند توجه بقیه را به خود جلب کنند.
این جلب توجه با رفتارهایی مانند ایستادن جلوی تلویزیون یا بلند شدن از سر سفره هنگام غذا خوردن و کارهایی از این قبیل صورت میگیرد. والدین معمولا در برابر چنین رفتارهایی با کودک لجباز خود بحث میکنند، خواهش میکنند یا او را تنبیه میکنند. این مسئله به کودک لجباز میآموزد که چنین رفتارهایی باعث جلب توجه میشود و به انجام آنها عادت میکند.
اجبار والدین به کودک لجباز
گاهی والدین کودکان را مجبور به انجام کاری میکنند که خلاف میل کودک است، این مسئله باعث می شود کودک شما یک کودک لجباز و بهانه گیر شود. در برخی موارد توجه زیاد و نشان دادن واکنش شدید در برابر رفتارهای اشتباه کودک لجباز، باعث تقویت شدن آن رفتارها و لجبازی بیشتر میگردد.
گاهی تداوم لجبازی در کودکان به این جهت است که والدین رفتار ثابتی نسبت به آن کار از خود نشان نمیدهند. مثلا یک روز عکس العملی در برابر لجبازی نشان نمیدهند و روزی دیگر از کودک میخواهند تا مطابق میل آنها رفتار کند.
داشتن ثبات رفتاری در برابر اعمال کودک لجباز خود به از بین رفتن لجبازی آنها کمک میکند برای اینکه بتوانید نسبت به کودک لجباز خود ثبات رفتاری مناسبی داشته باشید می توانید از یک مشاوره کودک کمک بگیرید تا راهنمایی های مناسب را در این رابطه به شما داشته باشد.
احساس نیاز در کودک لجباز
گاهی کودک لجباز از مهر مادری و مورد محبت قرار گرفتن محروم میباشد که این خود میتواند به تشدید و تداوم لجبازی کمک کند. همچنین داشتن نیازهای شدید مانند خستگی یا تحمل درد میتواند کودک را بهانه گیر کند. به طور کلی کودکان صبر کمتری نسبت به بزرگ سالان دارند و درک درستی از شرایط ندارند.
مثلا ممکن است کودک گرسنه باشد ولی والدین وقتی برای غذا دادن به موقع به فرزند خود نداشته باشند، در چنین حالتی کودک لجباز به بهانه گیری روی میآورد و این وظیفه والدین است که تا جای ممکن رفع نیازهای کودک خود را در اولویت قرار دهند. والدین باید در جهت رفع نیازهای کودک خود در زمان مناسب اقدام نمایند تا از بهانهگیر شدن آنها جلوگیری کنند.
چگونه رفتار کودک لجباز خود را تغییر دهید؟
بی اعتنایی کردن به بدخلقی های کودک میتواند یکی از سریع ترین روش ها در برابر کودک لجباز باشد، زیرا هدف اصلی لجبازی در کودک برای جلب توجه والدین خود است. در برابر کودکی که در حال داد و فریاد برای جلب توجه میباشد، نمیتوان با منطق صحبت کرد و او را قانع کرد، به همین دلیل بیتوجهی و نداشتن عکسالعمل میتواند بهترین راه باشد.
وقتی با چنین حالتی روبهرو میشوید به کار خود مشغول شوید و کاملا به رفتار کودک بی اعتنا باشید. مثلا اگر با کسی در حال صحبت هستید، به صحبت خود ادامه دهید و حتی نیم نگاهی به کودک نکنید تا کودک لجباز متوجه شود که با این رفتار نمیتواند توجه شما را جلب کند و به مرور از این کار دست میکشد.
راهکارهایی برای تغییر رفتار در کودک لجباز
برای تغییر رفتار کودک لجباز خود میتوانید از یک سیستم پاداشدهی استفاده کنید، به نحوی که اگر کودک لجبازی نمیکند توجه بیشتری به او نشان دهید یا برای رفتار خوب او یک پاداش کوچک قرار دهید تا کودک بداند که لجبازی نکردن میتواند برای او سودی داشته باشد. این امر به مرور بر کودک لجباز و بهانهگیر تاثیر گذاشته و باعث تغییر رفتار او خواهد شد.
در صورتی که قصد دارید تا یک سیستم امتیاز و پاداش دهی را برای کودک خود در نظر بگیرید بهتر است قبل از این کار با یک مشاوره کودک مشورت نمایید تا بتوانید بهترین تصمیم و برنامه ریزی را در این زمینه داشته باشید. کودکان میآموزند که گریه کردن و بهانهگیری باعث میشود تا والدین فراموش کنند چه کاری به آنها محول کردهاند.
به همین دلیل والدین باید توجه کنند تا کودک از لجبازی خود و گریه کردن به عنوان وسیلهای برای شانه خالی کردن از مسئولیت استفاده نکند. به کودک لجباز خود بیاموزید با چنین رفتارهایی تصمیم شما تغییر نخواهد کرد و نمیتواند نظر شما را با گریه و بدخلقی تغییر دهد. بعد از تمام این مراحل اگر تغییری در کودک لجباز شما به وجود نیامد، توصیه میشود که با یک متخصص کودک صحبت کنید و از او مشورت بخواهید.