قلدری مشکلی است که خیلی از کودکان کمابیش با آن درگیر هستند. وقتی که آدم قلدری می‌گوید بعد از مدرسه حسابت را میرسم می‌تواند باعث نگرانی یا وحشت کودکی شود که به او زور می‌گوید. بعضی بچه‌ها از ترس قلدرها از رفتن به حیاط مدرسه، دستشویی، سالن ورزش…. وحشت دارند. بعضی کودکان هم آنقدر ترسشان زیاد است که از رفتن به مدرسه فرار می‌کنند.
قلدری چیست؟
قلدری مجموعه‌ای از رفتارها و گفتارهای عمدی و تکراری است که با هدف آسیب رساندن، مسخره یا تحقیر کردن فرد قربانی انجام شود. در قلدری معمولا بین دو کفه قدرت فرد قربانی و فرد قلدر تعادلی وجود ندارد و کودک قلدر قدرت بیشتری نسبت به فرد قربانی دارد.
بیشتر مردم وقتی کلمه «قلدر» را می‌شنوند به کسی فکر می‌کنند که دیگران را کتک می‌زند یا به آنها امر و نهی می‌کند اما قلدر می‌تواند از روش‌های زیادی دیگران را اذیت کند.
قلدری می‌تواند به شکل‌های زیر باشد:
- داد زدن سر دیگران، زدن یا هل دادن دیگران
- اسم گذاشتن روی دیگران
- خراب کردن وسایل آنان
- شایعات زشت پشت سر دیگران پخش کردن
- به زور اموال یا پول دیگران را گرفتن
- ایجاد احساس طرد شدن
قلدری‌‌های شایع در مدارس، به خصوص مدارس پسرانه معمولا در سال‌های اولی و میانی دوران ابتدایی شروع می‌شود و در مقطع راهنمایی و اوایل دبیرستان به اوج می‌رسد و در سال‌های آخر دبیرستان به تدریج کاهش می‌یابد.
ولی متاسفانه قلدری فقط در زمین بازی مدرسه اتفاق نمی‌افتد. این ماجرا در خانواده ها باشگاه‌ها و محل‌های کار نیز پیش می آید.
قلدری در چه مکان‌هایی اتفاق می‌افتد؟
قلدرها موقعیتهایی را انتخاب می‌کنند که بزرگتری آن اطراف نباشد، به همین دلیل هم گیر نمی‌افتند و خاطرشان جمع است که بقیه بچه‌ها آنقدر می‌ترسند که به کسی چیزی نمی‌گویند.
قلدر کیست؟
هر کس که به دیگران صدمه بزند یا آنان را ناراحت کند یا عمدا آنان را مورد تمسخر و تحقیر قرار دهد می‌تواند آدم قلدری باشد. همه قلدرها بزرگتر و قوی‌تر از کسانی نیستند که به آنان زور می‌گویند، اما رفتاری پیش می‌گیرند که مردم را بترسانند. بعضی از قلدرها هم، باهم دارودسته تشکیل می‌دهند تا به دیگران زور بگویند
قلدری می‌تواند به صورت‌های مختلفی چون قلدری جسمی، کلامی و هیجانی دیده شود. در فرم قلدری فیزیکی، فرد قلدر با کتک زدن، هل دادن، لگد زدن و… به فرد قربانی آسیب می‌رساند. در قلدری کلامی نیز با توهین، مسخره یا صدا کردن فرد قربانی با اسامی و اصطلاحات نامناسب، وی را مورد آزار قرار می‌دهد.
فرم دیگری از قلدری که در دختران شایع‌تر است، قلدری غیرکلامی یا هیجانی است. به این صورت که فرد قلدر به صورت غیرمستقیم به فرد قربانی حمله می‌کند یعنی بر ضد او شایعه‌پراکنی کرده و ذهن سایر بچه‌ها را نسبت به وی خراب می‌کند و باعث طردشدن‌اش می‌شود.
قلدری از نوع جدید
امروزه با پیشرفت تکنولوژی مدلهای جدیدی از قلدری هم اضافه شده که لازم است شما در مورد آنها هشیار باشید تا فرزندتان مورد مزاحمت و قلدری قرار نگیرد.
یکی از این مدلها دریافت پیامک‌های نامناسب وگاهی تهدیدآمیز از طرف افراد ناشناس است و اگر فرزند شما گوشی تلفن همراه داشته باشد ممکن است از این طریق قربانی شود.
روش دیگر از طریق شبکه جهانی است. ممکن است افرادی با فرستادن تصاویر ناشایست و یا ایمیل‌های تهدید آمیز فرزند شما را آزار دهند.
اگر متوجه شدید فرزندتان از چنین چیزهایی رنج می برد، لازم است حتماً با او صحبت کرده و او را راهنمایی کنید و در ضمن می‌توانید از چنین افرادی شکایت کرده و مسیر ارتباطی آنها را مسدود کنید.
از فرزندتان بخواهید که تنها پیامک‌ها و ایمیل‌هایی که از افراد شناخته شده به او می‌رسد را باز کند و هرگز به افراد سودجو پاسخ نداده و نامه‌های آنها را بی‌جواب بگذارد.
گاهی هم ممکن است این فرد سود جو از کسانی باشد که فرزند شما او را می‌شناسد، در این حالت هم لازم است به فرزندتان یاد بدهید که او را از لیست دوستانش حذف کرده و راه ورود نامه‌های او را به صندوق الکترونیکی فرزندتان سد کنید.
یادتان باشد به خاطر این مشکل کودکتان را از دسترسی به رایانه محروم نکنید، بلکه سعی کنید با نظارت صحیح مشکل پیش آمده را حل کرده و از تکرار آن پیشگیری کنید.
کودکی که قربانی قلدری می‌شود چه حسی دارد؟
قلدری باعث ترس یا ناراحتی کودک می‌شود و باعث احساس تنهایی و محبوب نبودن یا خوب نبودن و در بعضی موارد باعث می‌شود کودک دچار کابوس‌های وحشتناک شود.
این علایم را جدی بگیرید
علایمی که در قربانیان قلدری به وجود می‌آید و باید به آنها دقت زیادی کرد می‌تواند شامل موارد زیر باشد.
امتناع کودک از رفتن به مدرسه (یا به محلی که با فرد قلدر روبه‌رو می‌شود) با دلایل ناکافی
افت نمرات
امتناع از تنها رفتن یا پیاده رفتن به مدرسه
پاره شدن و خاکی شدن لباس‌ها
آثار ضرب و جرح روی بدن
نیاز به پول بیشتر یا برداشتن پول بدون اجازه
گرسنگی شدید بعد از مدرسه
ترس
اضطراب
کابوس‌های شبانه
حملات خشم و عصبانیت
گوشه‌گیری و کم شدن وسایل شخصی
چرا قلدرها چنین کاری می‌کنند؟
قلدرها می‌خواهند که دیگران به آنها توجه کنند و می‌خواهند حس کنند که از دیگران بزرگتر و بهترند.
شرایط محیطی و خانوادگی فرد قلدر
معمولا محیط خانواده چنین کودکانی گرم و دلسوزانه نیست و والدین یا منفعل و بدون انضباط خاص یا برعکس بسیار خشن و با روش‌های انضباطی خشن و شدید هستند. در بسیاری از موارد والدین مدلی برای رفتارهای مشابه در کودکان قلدر هستند.
کودکانی که معمولا در معرض قلدری قرار می‌گیرند
کودکانی حساس، منزوی و با اعتمادبه‌نفس پایین هستند که از نظر اجتماعی منزوی و در مدرسه و کلاس تنها هستند. مسلما هر چقدر این کودکان تنهاتر باشند بیشتر مورد حمله رفتارهای مخرب سایرین قرار می‌گیرند ضمن اینکه کسی نیست که از آنها حفاظت و پشتیبانی کند.
منبع: گفتگو درباره ی قلدری، نویسنده: بروس سندرز ،مترجم: شهرام رجب زاده
