مشکلات روانی نوجوانان از رایج ترین مشکلات دوران بلوغ و نوجوانی است که بسیاری از خانواده ها را درگیر خود کرده است. علاوه بر آن، دنیای ماشینی و پیشرفت های تکنولوژی و ارتباطی، این اختلالات را دوبرابر کرده است. به طوری که تحقیقات اخیر نشان می دهد که حدود نیمی از جمعیت نوجوانان جهان دچار مشکلات و اختلالات روانی هستند. مشکلات روانی نوجوانان در بعضی از آن ها نهفته بوده و به شکل افسردگی بروز پیدا می کند و در بعضی دیگر به صورت آشکار بوده و باعث پرخاشگری و تندخویی های غیر قابل کنترل می شود. به همین دلیل موجب می شود تا هم زندگی را برای خود و هم برای اطرافیان تلخ کند. به همین دلیل توصیه می شود که نشانه های مشکلات روانی نوجوانان را در ابتدای بروز آن شناخته و سپس راهکارهایی را برای جلوگیری از بدتر شدن این مشکلات به کار گیرید.
مشکلات روانی نوجوانان از چند جهت قابل بحث است؟
- جنبه های عاطفی
- جنبه های جسمی
- جنبه های روحی و روانی
- جنبه های ذهنی
پیشنهاد می کنیم بخوانید: شکل گیری هویت در نوجوانان، روانشناس کودک نوجوان خارج از کشور
مشکلات روانی نوجوانان از جنبه عاطفی
مشکلات روانی نوجوانان از جنبه های عاطفی بسیار حائز اهمیت است. نوجوانانی که دچار اختلالات روانی و کمبود عاطفی می شوند معمولا بسیار حساس و زودرنج هستند. مدام می خواهند در مرکز توجه باشند و دیگران به آن ها محبت کنند. این نوجوانان معمولا به یک منطقه خیره می شوند و ناگهان از آن چشم بر می دارند. پس از مدتی به صورت آنی می خندند و دوباره ساکت می شوند. شادی این نوحوان نیز غیر عادی است. او ناگهان با شور و هیجان شادی خود را نشان می دهند و ناگهان غمگین می شود. به صورت غیر عادی می خندد و دوباره گریه می کند.
مشکلات روانی نوجوانان از جنبه های جسمی
از نشانه های جسمی نوجوانانی که دچار اختلالات روانی هستند می توان به تپش قلب و آریتمی و سردرد و سرگیجه، کم اشتهایی، خشتگی مفرط، اختلال در یادگیری و تاری دید شدید، مشکلات گوارشی و بیماری های مزمن اعصاب دیگر اشاره کرد.
مشکلات روانی نوجوانان از جنبه روحی و روانی
نوجوانانی که گرفتار مشکلات روحی و روانی شده اند معمولا مدام با خود صحبت می کنند. دیگران را مسئول کارهای خود می دانند. گاهی سکوت می کنند و گاهی بسیار پر حرف می شوند. مدام گریه می کنند. بی دلیل از همه شکایت می کنند. قوه درک و شناخت آن ها پایین می آید. قدرت تصمیم گیری ندارند. دیگر نمی توانند درست فکر کنند و روی کارهای خود تمرکز داشته باشند. گاهی به خاطر خالی کردن خود دست به خیانت می زنند. گاهی از همه چیز وحشت دارند. گاهی دست به تجاوز و دزدی می زنند. کتک کاری می کنند و خشم خود را با صدمه زدن به دیگران نشان می دهند. به دلیل حسادت های بی مورد ممکن است دیگران را مورد آزار و اذیت دیگران می شوند. مدام دلهره و اضطراب دارند. دچار مشکلات جنسی هستند. این اختلالات باید هر چه زودتر درمان شود.
پیشنهاد می کنیم بخوانید: بد اخلاقی نوجوانان
آیا مشکلات روانی نوجوانان درمانی دارد؟
متاسفانه از هر 3 نوجوان در ایران 1 نفر دچار مشکلات روانی هستند که اگر به موقع درمان نشوند ممکن است عواقب جبران ناپذیری را برای او به دنبال دارد. گاهی این اختلال به دلایل شخصی و گاهی به دلایل خانوادگی است. اما هر چه هست بسیار نگران کننده است. مشکلات روانی در نوجوانان قابل درمان هستند و به نوع شخصیت نوجوان بستگی دارد. در این جا به چند روش درمانی اشاره شده است که بسیار کاربردی است.
مراجعه به روانکاوان و روانشناسان خبره
اولین مرحله درمانی در اختلالات روانی نوجوانان مراجعه به یک روانشناس و روانکاو خبره است. نوجوانان باید در مورد مسائلی که آن ها را ناراحت و افسرده کرده است صحبت می کنند تا روان شناسان نسبت به وضعیت جسمی و روحی دارو های خاصی را تجویز کند که باعث آرامش و ثبات رفتاری او شود. البته این نوع درمانی بسیار مهم است و باید کاملا تحت نظر پزشک باشند.
این درمان ها را نباید سرخود کنار گذاشت و درمورد دز دارو و یا حساسیت های دارویی تان با پزشکتان صحبت کنید. این داروها ضد افسردگی است و قطع ناگهانی آن ممکن است بروز بیماری را دو برابر کند.
پیشنهاد می کنیم بخوانید: چالش های دوران نوجوانی
درمان های خانوادگی
علاوه بر درمان های دارویی، درمان های خانوادگی نیز در حل مشکلات روانی نوجوانان نقش بسیار مهمی دارند. خانواده ها باید نسبت به آرام نگه داشتن محیط خانه تمام تلاششان را به کار گیرند. بعضی از نوجوانان به دلیل مشکلات خانوادگی تحت فشارهای شدید روحی و جسمی قرار می گیرند. والدین عزیز سعی کنید با یکدیگر مسالمت آمیز رفتار کنید. حتی اگر برایتان سخت است حداقل به خاطر فرزندتان سعی کنید با یکدیگر مصالحه کنید. کم کردن بار فشار روحی و روانی از نوجوانان در بهبود حال روحی و روانی آن ها کمک بسیار زیادی خواهد کرد.
گروه درمانی
این روش هنوز در ایران آنچنان که باید جا نیفتاده است. در این روش مشاوران و روانکاوان از نوجوانانی که دچار مشکلات روحی هستند یک گروه تشکیل می دهد. در این گروه نوجوانان مشکلات و مسائل خود را یک به یک بیان می کنند. بعد از مطرح کردن مسائل و مشکلات خود نوجوانان دیگر سعی می کننند برای آن ها راه حل های کاربردی بدهند. در این صورت هم خود در بهبود حالشان کمکی کرده اند و هم افرادی را می بینند که مثل خودشان هستند و چگونه تلاش می کنند تا حال روحی خود را بهتر کنند.
پیشنهاد می کنیم بخوانید: روش های انگیزه مند کردن نوجوانان
بنابراین به زندگی امیدوار شده و آن ها هم تمام تلاششتان را برای بهبودی خود خواهند کرد. البته در خلال صحبت های بیماران پزشک روان شناس درباره مسائل و مشکلات از بیماران سوال می پرسد. این سوالات باعث می شود که نوجوان تمرکز کرده و فکر کند اصلا علت این مشکلش چه بوده و درباره آن صحبت می کند تا تخلیه روحی شود. این روش بسیار کاربردی است.
مهارت درمانی
و در آخر از جمله کاربردی ترین راه های درمان مشکلات روانی نوجوانان مهارت درمانی است. در این روش در کارگاه های مخصوصی به نوجوان مهارت های کاربردی مختلف آموزش داده می شود که در کنار تحصیلاتشان به آن بپردازند. البته در ابتدا مهارت های فردی نوجوانان را شناخته و بر طبق علاقمندی های آنان مهارت می آموزند.
