مسلما دیده اید که گاهی کودک سعی بر این دارد که کاری را مثل بزرگتر هایش انجام دهد. به این عمل، تقلید کردن می گویند. تقلید کردن نشان دهنده ی رشد ذهنی و تکنولوژیکی کودک است یکی از عوامل موثر در رشد ذهنی و تکنولوژیکی انسان، توانایی او در تقلید از دیگران است. زیرا تقلید راه موثری برای یادگیری اعمال جدید است.
تقلید کودک مثل شناکردن ماهی و پرواز پرندگان است که هر دو نمایانگر تواناییهای اولیهای است که در مراحل اولیه رشد ظاهر میشود.
تقلید دو خصوصیت مهم دارد
- اول آن که باید تکرار رفتاری باشد که سرمشق یعنی همان والدین انجام داده است.
- دوم این که باید انتخابی باشد.
کودک در 7 یا 8 ماهگی میتواند تقلید انتخابی کند و طی سالهای بعد تعداد آن بیشتر و پیچیدهتر میشود کودکان 1 ساله از حرکات و صداهای جدید و نیز رفتارهایی که میبینند و میشنوند تقلید میکند، هر چند از رفتارهایی تقلید میکنند که از عهده انجام آن بر میآیند. در این دوره کودک علاوه بر اطرافیان خود از سرمشقها و شخصیت های کارتونی نیز تقلید مینماید. اما باید اضافه نمود عواملی که منجر به تقلید در کودکان میشوند از سنی به سن دیگر متفاوت هستند.
پیشنهاد می کنیم بخوانید: با کودک عصبی خود چه کنیم؟
تقلید کردن عوامل متفاوتی دارد مانند
تقلید به منظور ایجاد کنشهای متقابل اجتماعی
هنگامی که کودکی از والدینش تقلید میکند، والدین به او لبخند میزنند. واکنش پدر یا مادر، رفتار تقلیدی کودک را افزایش میدهد و در نتیجه، گرایش کودک به تقلید کردن افزایش مییابد. کودکان بیشتر مایلند از عملی تقلید کنند که مورد تایید همه است.
تقلید کردن به منظور شبیه شدن به دیگران
کودکان دو و نیم ساله میدانند که بهبرخی از افراد شباهت دارند و بهگروه خاصی تعلق دارند. برای مثال، پسر بچۀ دو و نیم ساله میداند که شبیه پدرش است و تشخیص میدهد که موهای هر دوی آنها کوتاه است بنابراین از همجنسان خود تقلید میکند تا در آن گروه جایگاهی پیدا کند. این امر برای دختران نیز صادق است.
تقلید کردن به دلیل برانگیختگی عاطفی
کودکان و خردسالان از والدینشان بیشتر از سایر بزرگسالان تقلید میکنند، زیرا والدین مرجع ثابتتری برای برانگیختن عواطف خوشایند و ناخوشایند در کودکان هستند. بهعبارت دیگر، افرادی که میتوانند کودک را شاد یا احساس ترس را در او ایجاد کنند بیشتر مورد توجه کودکان قرار میگیرند.
تقلید کردن برای دستیابی به هدف
تقلید ممکن است کوشش خودآگاهی برای کسب لذت، قدرت یا هر هدف دیگری باشد. اینگونه تقلید معمولاً بعد از سال دوم زندگی دیده میشود. به این ترتیب میتوان گفت که کودکان بهتقلید از رفتار دیگری ترغیب میشوند، زیرا در فکر هدفی هستند که میخواهند با تقلید بهآن دست یابند.
هر عملی که پدر و مادر انجام می دهند مورد توجه کودکان است کودکان به نحوه رفتار شما بزرگترها با والدین خودتان توجه میکنند و در نهایت شبیه همان رفتار را به شما بازمیگردانند.
کودکان توجه میکنند که شما چگونه پول و مسائل مالی خود را مدیریت میکنید. کودکان همواره تحت نظر دارند که والدینشان با افرادی مانند پلیس یا رئیس شرکت چگونه رفتار میکنند و چه اندازه به این افراد احترام میگذارند.
کودکان با دقت به اندازه نظم و انضباطی که شما به عنوان پدر و مادر او در جنبههای مختلف زندگی دارید، توجه می کند. کودکان به عمق شخصیت و صداقتی که شما در زندگی به نمایش میگذارید، دقت میکنند.
اگر تقلب کنید و اگر حرفتان با عملتان یکی نباشد و قصد فریب آدمهای اطرافتان را داشته باشید و هرچند نامحسوس این کار را انجام دهید باز هم کودکان درک میکنند و متاسفانه از این رفتار سوء، الگو میگیرند.
کودکان از سخاوتمندی و بخشندگی شما نیز الگو میگیرند. پس از کمک کردن به مردم با رضایت قلبی غافل نشوید تا فرزندتان نیز از نعمت زندگی کردن با قلبی سرشار از عشق و بخشندگی نسبت به انسانها و کمک به دیگران بهرهمند شود.
پیشنهاد می کنیم بخوانید: با کودک حسود خود چه کنیم؟
چگونه الگوی مناسبی برای کودکان باشیم؟
- اگر به جای عصبانیت با لحن آرام با کسی صحبت کنید در واقع به کودکان خود می آموزید که موقع عصبانیت، آرام باشند و کنترل عصبانیت را به آن ها می آموزید.
- اگر به خاطر فحش دادن به کسی از او معذرت بخواهید به کودکان خود می آموزید که مسئولیت اشتباه خود را بپذیرد.
- وقتی با دیگران مودبانه حرف می زنید در واقع به کودکان خود می آموزید که آن ها نیز مودبانه رفتار کنند.
- وقتی صداقت پیشه می کنید و دروغ نمی گویید در واقع راستگویی را به آن ها آموزش میدهید.
استعداد تقلید کردن در کودکان خیلی زیاد است
کودکان درست مانند رایانه هر چیزی را که یاد بگیرند بر زبان می آورند و یا انجام می دهند. حافظه بیشتر کودکان خالص و پاک است.
آنها در سن ۱۴ ماهگی قادر هستند که کلمات و اعمالی را که هفته ها و یا ماه ها بیش دیده و شنیده اند را انجام دهند. اگر می خواهید فرزندتان مودب باشد و همیشه بگوید لطفاً و «متشکرم» باید مواظب رفتارتان باشید و از این کلمات به طور مستمر در مکالمات روزمره خود استفاده کنید.
مطمئن باشید فرزندتان شاهد کلیه اعمال شما در موقع مهربانی، عصبانیت و ناراحتی می باشد و وقتی که او رفتار خوبی از خود نشان داد حتماً از او تعریف کنید و او را به تکرار آن تشویق کنید.